`` ၁၉.၅.၂၀၁၇ရက္ေန႔တြင္ႏုိင္ငံေတာ္အတြက္ အသက္ေပးလႉခဲ့ေသာ
(ဗိုလ္ သန္႔ထင္ေဝ....စစ္ေၾကာင္းေဆးမႉး/DSMA 17) ကိုယ္တိုင္ေရးကဗ်ာတစ္ပုဒ္အား....ျပန္လည္ေဖာ္ျပ၍ ဂုဏ္ျပဳပါသည္..´´
Own poem of Lieutenant Thant Htin Wae, killed in action on 19-5-2017.
""သတၱမေျမာက္ သုဒၶကိန္းတစ္လံုး ""
One of The Seventh Prime Number (One cadet of the Intake 17 DSMA)
ခႏၱာကိုယ္မွာ အ႐ွက္လံုရံု
အဝတ္တစ္စံု ဖံုးထားတယ္
My body is adorned with clothes just enough to cover the shame
ကိုယ့္အသက္အတြက္
လက္တစ္ဖက္မွာ ေသနတ္တစ္လက္....
In one hand hold a gun to cover my life
ေက်ာထက္မွာ
အိုးစားဖက္ေတြ အတြက္
အသက္႐ွင္ေရး ေမ်ွာ္လင့္ခ်က္ေတြ
On my back are life expectancy for my comrades
စုျပံဳထမ္းပိုး ၿပီး
ေျခတစ္လွမ္း လွမ္းလိုက္တယ္
I started a foot step carrying those all on my back
ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္အထက္
ေပေပါင္းမ်ားစြာ.......
So many feet above the sea level
ဘယ္ေန႔က ေဆာင္းကုန္ၿပီး
ဘယ္လက ေႏြေပါက္ခဲ့သလဲ
Which day does the winter stop and which month the summer crept in?
ေျမခင္းတစ္ထည္နဲ႔
႐ွာၾကံထားရတဲ့ အေႏြးဓာတ္ဟာ
ေနထြက္သည့္တိုင္
ခိုက္ခိုက္တုန္ဆဲ အေအးဓာတ္ကို
မေက်ာ္လႊားႏိုင္ခဲ့.......
The warmth laboriously searched and kept using the ground sheet
Is not enough for the cold which is still bone cracking even when the Sun came out.
မိုးရြာခ်ိန္မွာ ေျမခင္းဟာ မိုးကာျဖစ္ၿပီး
ညအိပ္ခ်ိန္မွာ ေျမခင္းဟာ အိပ္ရာျဖစ္သတဲ့
မိုးရြာတဲ့ ညေတြမွာ ေျမခင္းဟာ........
The ground sheet is a rain coat when it rains;
And it is the bed sheet at night sleeping time.
What about the rainy nights?
ေက်ာတစ္ခင္းစာ အိပ္ရာအတြက္
ကမၺလာေျမႀကီးကို ေက်းဇူးတင္မိသလို
တသြင္သြင္စီးဆင္းေနတဲ့ ေသာက္ေရ အတြက္
စိမ့္စမ္းေလးေတြကို ေက်းဇူးတင္မိပါရဲ႕
Thanks to the mother earth for one bed space;
Thanks to the small streams for their everlasting drinking water.
ငွက္ေပ်ာအူထမင္းနဲ႔ ေရမုန္႔ညင္း
အေၾကာေပါင္းတစ္ေထာင္ နဲ႔ ငါးဥသီး
ဓားမခုတ္ရြက္ နဲ႔ ပဲပိစပ္
ေတြ႕သမ်ွဟာ.ရိကၡာတဲ့
Watercress and banana stems
Fish egg fruit (Yellow berry; buckthorn berry) and one thousand veins ( an edible grass with buds)
Soy bean and Damakhot leaves (assorted leaves of many plants plucked by hand without using a knife)
Whatever you find is our food ration.
ဆီမပါပဲ ျမက္ကို ေရလံုျပဳတ္ႏိုင္သလို
အိုးမ႐ွိခ်ိန္မွာ ဦးထုပ္နဲ႔
ထမင္းခ်က္ႏိုင္သတဲ့
Grasses can be boiled without cooking oil;
We can use our combat hats as rice cooking pots
ပုတ္သင္ေၾကာ္ဟာ
ခ်ိဳၿပီးစိမ့္မွန္း သိရၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ
ရိကၡာစည္သြတ္ဘူးရတဲ့ရက္ဟာ
အာဂပါးစပ္ လူျဖစ္ရက်ိဳးနပ္တဲ့ရက္ ျဖစ္လာတယ္
After finding that fried chameleons are very tasty
The days of ration cans make you feel like the poor man of U Pon Nya’s Yethe Play (Thinking he has attained the highest state of a gourmet)
ဟန္းေကာထမင္းနဲ႔ ငါးေျခာက္ဟင္း
အာလူးမီးဖုတ္နဲ႔ ဆားျပား
ပြတ္ခြၽန္းနဲ႔ ေရႊဖီဦး
Rice cooked with soldiers’ Han gou (mess kit Japanese name) and dry fish curry
Baked potato and salt tablets
Rolled cigar and the Shwe Phi Oo tea
အလိုက္ဖက္ဆံုး.အတြဲအစပ္ေတြၾကားမွာ
တစ္နပ္စာ.အာဟာရဟာ
အူစိုရံု လ်ွာေပၚျမက္မေပါက္ရံုမွန္း
သေဘာပိုက္လာႏိုင္တယ္
Among these best combinations of army life
You realize;
One meal is just enough to moisten your stomach and to protect your tongues from growing grass
ဖက္ၾကမ္း စည္သြတ္.ဘီစကြတ္နဲ႔
၈ေယာက္ ၁ ရက္စာ တိုက္ခိုက္ေရးရိကၡာဟာ
၁ေယာက္တည္း ၈ ရက္စားမေလာက္ႏိုင္မွန္းသိလာသလို
ပိုက္ဆံဟာ အိမ္သာသံုးစကၠဴလိပ္ေလးေတြထက္
တန္ဖိုးနိမ့္ေၾကာင္း သိလာတယ္.....
Raw Myanmar cigars, ration cans and biscuits
1 day ration for 8 people
Is not enough for one man for 8 days
Money is of less value than toilet tissues
ေျမပံုေပၚမွာ ျခားထားတဲ့ မ်ဥ္းနက္ေလးေ႐ွ႕က
ေျမျပင္မွာ.ကတုတ္က်င္းေတြ ဘန္ကာေတြ ႐ွိေနၿပီး
လံုျခံဳေရးတင္းက်ပ္ပါတယ္ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံႀကီးမွာ
ဗီဇာမလိုတဲ့ ေနာက္ေဖးေပါက္ေတြ လွမ္းျမင္ေနရတယ္
The ground in front of the black trans-boundary line of the topographic map
There exist bunkers and barricades
One can see visa free back doors of the
Security tight great nation!!!
သူမ်ားဆီက
ျမစ္တစ္စင္းလံုးေတာင္ အပိုင္သိမ္းခ်င္ေပမယ့္
These people want a whole river basin from other country.
ကိုယ့္ေျမမွာ က်ည္ဆံေလးတစ္ေတာင့္
မဆိုသေလာက္ေလး ေရာက္လာရင္ေတာင္
တိုက္ေလယာဥ္ေတြ ပ်ံျပတဲ့ အထိ
ႏိုင္ငံကို ခ်စ္ျပၾကတယ္
သိပ္ခ်စ္စရာေကာင္းတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းေတြ.....
However if a stray bullet fall within their territory
They show their love for their country by sending up fighter planes
Very adorable neighbors….
အေနာက္ေတာင္အရပ္က လင္းယုန္ႀကီးေျပာတဲ့
လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈေတြ အေရျခံဳၿပီး
Those opportunists, covering themselves with Human rights and Humanity speeches of that Eagle living in the South West
အေ႐ွ႕တိုင္းက ႏႈတ္ခမ္းေမႊးတကားကားနဲ႔
နဂါးႀကီးမႈတ္တဲ့ မီးလ်ွံေတြၾကားမွာ
Among the flames blown by the mustached Big Dragon
မီးမေလာင္ေပမယ့္
ေတာေၾကာင္ေတြ လတ္ခေမာင္းခတ္ၾကတာပ....
Although no fire is burning jungle cats are showing their muscles
ဒီလိုနဲ႔ပဲ အညတရေတြ
သူ႔အသက္ ကိုယ့္အသက္
ေလာင္းေၾကးထပ္ၾကရင္း
So, so the anonymous people
Fighting for your life, my life, each other’s life
တစ္ခါတစ္ခါမွာ ကိုယ့္လက္ေတြ ေသြးစြန္းရတယ္
Sometimes my hands are bloodied
ေသြးစြန္းေနတဲ့ လက္ေတြနဲ႔ပဲ
အသက္ေတြ ျပန္ကယ္ရတယ္
Have to save lives with this bloodied hand!
ေသနတ္ကိုင္ထားတဲ့ ဆရာဝန္ဟာ
ဂ်နီဗာကြန္ဗင္း႐ွင္းမွာ.
အၾကံဳးမဝင္ပါတဲ့ .......
The Geneva Convent rejects an armed physician in a conflict!
ေရႊျပည္ေတာ္ဟာ.
ေမ်ွာ္တိုင္းေဝးေနေပမယ့္
Although there are far pavilions, the golden land is still far far away
ေျခတစ္လွမ္းလွမ္းတိုင္းေတာ့
သခ်ိဳင္း ဟာ မေမ်ွာ္ပဲ နီးနီးလာတယ္
The grave yard is creeping nearer unexpectedly on each of the foot steps
ပါးစပ္နဲ႔ ႐ွင္းေနတဲ့ စကားဝိုင္းေတြေအာက္မွာ
ေသနတ္နဲ႔ ရင္းခဲ့ရတဲ့ အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ
Under the loud mouth meetings and conferences (peace processes)
So many lives have fallen under the guns
ကိုယ့္ေျမ ကိုယ့္ေရမွာ
ကိုယ္ေတြက အလံျဖဴေထာင္ျပေပမယ့္
We have put up the white flag on our soil!
တစ္ဖက္က အလံနီ ျပန္ေထာင္ျပတာေတာ့ အခက္သား
But it is hard because they put up the red flag back!
ကိုယ့္ႏိုင္ငံ ကိုယ့္ေတာင္ကုန္းမွာ.
တစ္ပါးႏိုင္ငံ အလံေထာင္ၿပီး
တစ္ပါးလူမ်ိဳး အားကိုးေနသူကို
ျပည္ေထာင္စုဖြား တိုင္းရင္းသားလို႔
သတ္မွတ္ရေလမလား
How can we consider them as our national people?
When they put up other country’s flag on our nation, on our hills and counting on other people!!
လူသားခ်င္းစာနာမႈဟာ
စစ္သားေတြမွာပဲ မ႐ွိသလိုလို.......
Speaking like the army people lack humanity!!!
ေျမျပင္မွာ ေဖာက္ခြဲလိုက္တဲ့
လက္နက္ႀကီးဗံုးဆံတစ္ခုဟာ
ေဒၚလာေပါင္းမ်ားစြာတန္သတဲ့
An artillery shell costs a lot of dollars
သူ႔ရင္ဘတ္ ကိုယ့္ရင္ဘတ္
ေဖာက္ထြက္သြားတဲ့ က်ည္ဆံဟာ
The bullets piercing you and me and all people
ေသြးလူးေနတဲ့ စပါးေစ့ထက္ေတြထက္
တန္ဖိုးႀကီးသတဲ့
Cost much more than the blood stained paddy grains!!!
ေလယာဥ္တစ္ခါပ်ံတဲ့ ဆီတစ္ဂါလံဟာ
ရိကၡာေပါင္းမည္မ်ွနဲ႔ ညီမ်ွသလဲ
One airplane flight’s one gallon of fuel equal how much food rations???
မ်က္လံုးကို စံုမွိတ္ၾကည့္လိုက္ေတာ့
ျမင္ေနရတာက
အ႐ိုးၿပိဳင္းၿပိဳင္းထေနတဲ့ ႏိုင္ငံ့ပိုင္နက္
When you close your eyes; one see our nation’s territory where only bone structure is left!
မ်က္လံုးကို ဖြင့္ၾကည့္မိတဲ့ ျမင္ကြင္းက
အ႐ိုးပါျမဳပ္ၿပီး ပိုင္နက္ကို ျခံစည္း႐ိုးခတ္ေန႐ွာတဲ့
အစိမ္းေရာင္ေျမပံုေလးေတြ.....
When you open your eyes; you see the green tombs, fencing our territory with our bodies and bones!!!
ေလတိုက္တိုင္း ေဖြးေဖြးလႈပ္သြားပံုက
စြန္႔႐ွာေလသူတို႔ အ႐ိုးေတြ ထထ တြန္သလိုလို
Whenever the wind blows these tombs are fluttering;
Like the bones of the martyrs are speaking up!!!
အေတြးေတြ မဆံုးခင္
ဝုန္းဒိုင္းက်ဲသြားတဲ့ ဆူညံသံေတြ
လက္နက္ႀကီး လက္နက္ငယ္ ယမ္းခြဲသံေတြ
အသက္ငင္ေနတဲ့ ဗံုးဆံေတြ က်ည္ဆံေတြ
Even before I can close my thoughts
So many noises erupted
Small arms fire, artillery fire, the blasts
Death ringing shells, bullets
ေျမျပင္နဲ႔ ေဝဟင္မွာ
ေတာ္လဲသံေတြ အလား
မိုးခ်ိန္းသံေတြ အလား
On the land in the air,
Earth roaring
Like thunder striking
ကမၻာမီးေလာင္တာ မျမင္ဖူးေပမယ့္
ခ်နင္းခံရတဲ့ သားေကာင္ေတြကေတာ့
မ်က္စိေ႐ွ႕မွာ အလဲလဲ အၿပိဳၿပိဳ
Though never seen a world burn out
The preys who are thrown under the fire to step on
Felling down under my eyes.
ေၾကာက္ရႊံ႕ျခင္း စိုးထိတ္ျခင္းနဲ႔
႐ွင္သန္လိုျခင္းေတြ သိစိတ္မွာ
အားၿပိဳင္ေနဆဲမွာပဲ
Fear, worry, and the will to live on;
Even when they are fighting in my conscious mind
မသိစိတ္မွာ တြယ္ၿငိေနတဲ့ အတၱေတြေၾကာင့္
ကိုင္ထားတဲ့ ေသနတ္မွာ ယမ္းခိုးေတြေဝသြားရတယ္
Because of my self-ego living in my unconscious
My gun becomes full of gun smoke
ကိုယ့္အသက္ ကာကြယ္ဖို႔
သူ႔အသက္ကို စေတးပစ္မိတာ
To scarify other’s life to save own life
ဟန္မူရာဘီရဲ႕ ကိုဓ ဥပေဒထက္
ပိုၿပီး ရင့္သီးသြားေလမလား
Is more bitterly stronger than the Code of Hammurabi??
က်ိန္ဆိုထားမိတဲ့ သစၥာေတြ အတြက္
ဟစ္ပိုကေရတီးကို ႐ွက္ရႊံ႕မိေလရဲ႕
I am ashamed to Hippocrates for the oaths I have taken.
နာရီေပါင္းမ်ားစြာ ျဖဳန္းတီးလို႔အၿပီးမွာ
ဟိုးအေဝးဆီက က်ားထိုးသံၾကားရတယ္
After spending too many hours,
I heard bayonet fighting yells from far away!
ေအာင္ႏိုင္သူေတြရဲဝံ့ၿပီး
သံုးေရာင္ျခယ္ အလံကို ေျမမွာ စိုက္ခ်ိန္မွာ
While the brave winners are raising up the three colored flag
ေသအံ့မူးမူး မ်က္လံုးေတြကေတာ့
အျမင့္ျမတ္ဆံုးေသာဂုဏ္ဆိုတာႀကီးနဲ႔
ဝံ့ႂကြားေနမလားပဲ
The near death eyes may be full of pride and brightened with so called highest honor!!!
ေျပာင္းပူေနတဲ့ ေသနတ္ကို ေျမမွာ အသာခ်
I put aside my hot barreled gun on the ground!!
ေဘးလြယ္အိတ္ထဲက ေျမခင္းကို ျဖန္႔ခင္း
Spread the ground sheet from the haversack on the ground!
ေက်ာပိုးအိတ္ထဲက ေဆးဝါးေတြ ထုတ္ၿပီး
ခေနာ္ခနဲ႔ ေဆးခန္းေလး ဖြင့္လွစ္လိုက္တယ္
Take out the medicines from the back pack;
And open a make-shift clinic!
သိပ္မၾကာခင္ မိနစ္ပိုင္းေလးကမွ
ၾကမ္းခဲ့ ရမ္းခဲ့ သမ်ွ စစ္သားႀကီးေတြဟာ
The strong fighting soldiers of just a few minutes ago
ခုခ်ိန္မွာ မိခင္ရင္ခြင္တြင္းက
ပီဘိ ကေလးငယ္ေလးေတြလိုလို
Are now docile children in their own mother’s lap.
ေဆးဝါးမလံုေလာက္မႈေတြ
ပစၥည္းကိရိယာ မစံုလင္မႈေတြ
ၿပီးျပည့္စံုတဲ့ ကုသမႈ မခံစားရမႈေတြ
သူတို႔ မသိ
They do not know inadequate medicine, equipment, treatment etc,
ရသမ်ွ အခ်ိန္ ႐ွိသမ်ွ ေဆးဝါးနဲ႔
ေသမင္းနဲ႔ တေက်ာ့ျပန္ စစ္ခင္းေပးေန႐ွာတဲ့
ဆရာဝန္ခ်ာတိတ္ေလးကိုသာ
သူတို႔ခဗ်ာ ေက်းဇူးတင္လို႔ မဆံုး
အားနာလို႔ မဆံုး
They are with never ending thanks and filled with gratitude for this young doctor;
Who is fighting with death, using what little time and medicine he has?
ေနာက္တစ္ေန႔အတြက္
ေျမပံုၫႊန္းေတြ စုဖြဲ႕မႈေတြ
လူနာအေျခအေနေတြ
အရာရာဟာ ေနသားတက်ျဖစ္သြားခ်ိန္မွာ
After all the map-coordinates, formations, patient conditions
Everything has been contained for the next day
ေက်ာပိုးအိတ္ထဲမွာ မိုးေရမစိုေအာင္
ေျမခင္းနဲ႔ အထပ္ထပ္ပတ္ထားတဲ့
စာအုပ္ေလးေတြ ျပန္ထုတ္မိတယ္
I take out the books I wrapped carefully with the ground sheet not to be rain soaked from my back pack.
က်ိန္းစက္ေနတဲ့ မ်က္ဝန္းအစံုနဲ႔ပဲ
အနာဂတ္ကို ဖတ္႐ႈေနတုန္း
While reading my future with weary and stingy eyes!
(The poet has to study among these conditions for examinations for higher degrees of his profession)
အကိုတစ္ေယာက္ စကားက နားထဲၾကားေယာင္လာတယ္
I heard in my ears the voice of a Senior!
"'စာေမးပြဲဆိုတာမ်ိဳးက ေမ်ွာ္လင့္ခ်က္မထားရင္ေတာင္
အားနာဖို႔ေတာ့ ထိုက္တန္တယ္မို႔လား "တဲ့
Examinations are although you have no expectations!
They are worth to be filled with gratitude.
ေကာင္းကင္ကို ေမာ့ၾကည့္မိေတာ့
ထိန္ထိန္သာေနတဲ့ လမင္းႀကီးဟာ
ကိုယ့္ရဲ႕ အေဝး
မိုင္ ... ေပါင္း ... မ်ား ... စြာ ...
When I looked up at the sky!
The fully brightening Moon is;
Far far away from me;
So many miles!!!
လက္ရံုး ( Thant Htin Wai ) — feeling down.