ခ်စ္ေသာတကၠသုိလ္ ေစာေရႊဗုိလ္

ခ်စ္ေသာတကၠသုိလ္

ေစာေရႊဗုိလ္

- ျမန္မာစာ၊ အဂၤလိပ္စာ၊ သခ်ၤာ၊ ကြန္ပ်ဴတာ၊ အႏုပညာ စေသာ ဘာသာရပ္တုိ႕သည္ အေရးႀကီးပါ၏။ သင္ၾကားသင့္သည္သာ ျဖစ္၏။

- သုိ႕ေသာ္ ဘ၀ကုိ ရင္ဆုိင္ရဲေသာ ပညာကား အေရးအႀကီးဆုံးႏွင့္ အခက္ဆုံး ျဖစ္မည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ထင္၏။

- ယင္းပညာကုိ စလင္းတြင္ ကၽြန္ေတာ္ (၇)ႏွစ္တုိင္တုိင္ ေလ့လာ ဆည္းပူးခြင့္ ရခဲ့၏။

အိပ္မက္ႏွင့္တူ၏

“ခ်စ္ေသာဆရာ” ဟူေသာ ဘာသာျပန္၀တၱဳတစ္ပုဒ္ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ခန္႕တြင္ ကၽြန္ေတာ္ ေရးခဲ့ဖူး၏။ ဆရာမ်ား၏ ေက်းဇူးကုိ အျခား တပည့္မ်ားထက္ ပုိ၍ ခံယူ ရရွိခဲ့ေသာ ကၽြန္ေတာ္သည္ ယင္း၀ထၱဳျဖင့္ ဆရာတုိ႕အား စဥ္းငယ္မွ်ပင္ ျဖစ္ေစ ေက်းဇူးဆပ္ႏုိင္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ျခင္း ျဖစ္၏။

ယခု “ခ်စ္ေသာတကၠသုိလ္” ကား စလင္းကုိ ကၽြန္ေတာ္ ဂုဏ္ျပဳ ေက်းဇူးဆပ္ရန္ ႀကိဳးစားျခင္းျဖစ္၏။ အခ်ိန္ယူ ေရးရမည္ဆုိလွ်င္ေတာ့ မဂၢဇင္းတစ္အုပ္လုံးပင္ ဆံ့မည္မထင္။ ဤစာတန္းသည္ နိဒါန္းငယ္မွ်သာ ျဖစ္ပါေစေတာ့။

“စလင္းတကၠသုိလ္” ဟူေသာစကားလုံးကုိ ကၽြန္ေတာ္ စတင္ ေတြးမိ ေရြးမိ အသုံးျပဳမိေသာ ပထမဦးဆုံး ေနရာမွာ ထူးထူးဆန္းဆန္း၊ ဤျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း၌ မဟုတ္ေခ်။ ထုိစဥ္က (၁၉၇၇ ခုႏွစ္) ကၽြန္ေတာ္ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ၊ ဆစ္ဒနီတြင္ ေရာက္လ်က္ရွိ၏။ ကုိလံဘုိ စီမံကိန္း အေထာက္အပံ့ျဖင့္ သုံးလ သင္တန္းတစ္ခု တက္ေန၏။ သင္တန္းအၿပီးတြင္ စာတန္းကုိယ္စီ ေရးတင္ရ၏။ (စာတန္းေကာင္းသည္ျဖစ္ေစ၊ ညံ့သည္ျဖစ္ေစ ေအာင္လက္မွတ္ေတာ့ ရမည္ျဖစ္ပါ၏။ စာတန္းကား သင္တန္းသားတုိ႕၏ ခံယူရရွိမႈကုိ အကဲခတ္လုိ၍သာ ျဖစ္၏။

စာတန္းတင္ရုံမွ်မဟုတ္၊ သင္တန္းသားသည္ မိမိစာတန္း အေၾကာင္း ႏႈတ္ျဖင့္လည္း ရွင္းလင္းေျပာျပရေသး၏။ ဤတြင္ ႏုိင္ငံတကာမွ ေရြးခ်ယ္ေစလႊတ္သည့္ ႏုိင္ငံေတာ္ ပညာသင္မ်ား၊ အထက္တန္း အရာရွိမ်ား ဟူ၍ သူတုိ႕ အၾကားတြင္ တုန္လႈပ္စရာမလုိ၊ လက္ေတြ႕တြင္ သင္တန္းသား အမ်ားစုမွာ အဂၤလိပ္စာ တစ္မ်က္ႏွာ ႏွစ္မ်က္ႏွာမွ်ကုိပင္ အႏုိင္ႏုိင္ ေရးၾကရ၏။ ရွင္းျပသည့္အခါ စာတန္းတုိလွသျဖင့္ ကုိယ့္စားပြဲမွာ ကုိယ္ရပ္ၿပီး အနည္းငယ္ ဖတ္ျပ ေျပာျပရုံႏွင့္ ၿပီးသြားၾက၏။

ကၽြန္ေတာ့္ စာတန္းကား စာမ်က္ႏွာ အစိတ္ခန္႕ရွိ၏။ အေၾကာင္းရပ္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အလယ္ပုိင္း (စလင္း၊ ေရနံေခ်ာင္း၊ ေခ်ာက္၊ ပုဂံ၊ ျမင္းၿခံ အပါအ၀င္) မုိးေခါင္ေရရွား ရပ္၀န္း ဟုေခၚေသာ ေဒသကုိ ျပည္သူ႕ စုိက္ခင္း ႀကီးမ်ားျဖင့္ ျပန္လည္ စိမ္းလန္း စုိျပည္ေရး ျဖစ္၏။

စာတန္း ၀န္းက်င္ေဒသ အေၾကာင္း ရွင္းလင္းစရာမ်ား ပါ၀င္သည့္အတြက္ စာသင္ခန္းေရွ႕ တက္ကာ သင္ပုန္းႀကီးေပၚတြင္ ေျမပုံၾကမ္းဆြဲ ေျပာျပရေလသည္။ လမ္းပန္း ခက္ခဲေသာ ဧရာ၀တီ အေနာက္ဘက္ကမ္း၊ ေရနံထြက္သည့္ ေရနံေခ်ာင္းနွင့္ ေခ်ာက္၊ လွည္း၀င္ရုိးသံ တညံညံ ပုဂံဘုရားမ်ား စသည္တုိ႕ ပါ၀င္ေလရာ သင္တန္းသားမ်ား သာမက ဆရာ၊ဆရာမမ်ားပါ လြန္စြာ စိတ္၀င္စားၾကသည္။ ရွင္းလင္းအၿပီးတြင္ တစ္ေယာက္တစ္ခြန္း ထေမးၾက၊ ေ၀ဖန္ၾက၊ အသံမ်ားဆူညံေန၏။ အလြန္ ပြဲစည္သြား၏။ ဤပြဲမ်ိဳးကုိ သူတုိ႕ ႀကိဳက္၏။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ အားလုံး မတ္တတ္ရပ္၍ ၾသဘာ ေပးၾကေလသည္။

ကုိယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ကၽြန္ေတာ္ ဂုဏ္ယူမိခဲ့ပါ၏။

ဤတြင္ ကၽြန္ေတာ့အား မိတ္ေဆြ သင္တန္းသားအခ်ိဳ႕ ေမးသည္မွာ ခင္ဗ်ား ဘယ္ေက်ာင္း ကထြက္တာလဲ၊ ဘယ္တကၠသုိလ္ တက္ခဲ့သလဲ ဟူ၍ျဖစ္၏။

သူတုိ႕အထင္ ကၽြန္ေတာ္ သာသနာျပဳမစ္ရွင္ေက်ာင္းႀကီး တစ္ခု ေနခဲ့ဖူးမည္။ ထုိ႕ေနာက္ ႏုိင္ငံျခားတကၠသုိလ္ တစ္ခုခု တက္ခဲ့ဖူးမည္ စသည္ျဖင့္ မွန္းဆၾကဟန္တူ၏။

ကၽြန္ေတာ္ မေျဖ၍ မျဖစ္ပါ၊ လိမ္ညာ၍လည္း မေျဖခ်င္။ သုိ႕ႏွင့္ -

ကၽြန္ေတာ့္ ေက်ာင္းက ျမန္မာနုိင္ငံမွာ သူလုိ ကုိယ္လုိ အစုိးရ အထက္တန္းေက်ာင္း တစ္ခုပါပဲ။ ေဟာဒီ ေရနံထြက္တဲ့ ေရနံေခ်ာင္း ၿမိဳ႕ကေလးမွာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တက္ခဲ့တဲ့ တကၠသိုလ္ကေတာ့ ေဟာဒိ အေနာက္ဘက္ကမ္းက စလင္း ၿမိဳ႕ကေလးမွာပါ။

ကၽြန္ေတာ္ ခပ္တည္တည္ပဲ ေျဖျဖစ္ခဲ့၏။

ျမန္မာျပည္က ဒီလုိၿမိဳ႕ကေလးေတြမွာေတာင္ အဂၤလိပ္စာ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းတဲ့ ေက်ာင္းေတြ၊ တကၠသုိလ္ေတြ ရွိေနပါကလားဟူ၍ သူတုိ႕ ထင္ က်န္ခဲ့ေပလိမ့္မည္။ ထင္ပါေစ၊ ရွိလည္း တကယ္ ရွိေနသည္ မဟုတ္လား။

ထုိ႕ေနာက္ သင္တန္းအၿပီးတြင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕အား သင္တန္းက ဆုတစ္မ်ိဳးေပး၏။

ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ဆုိသည္မွာ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ အျခားျမန္မာတစ္ဦး (ျမန္မာ့သတင္းစဥ္မွ ဦးသန္းစိန္ထြန္း ယခုကြယ္လြန္) ဤႏွစ္ဦးအား သင္တန္းခြဲ အားလုံး ပညာသင္တစ္ရာခန္႕ အထဲမွ ေရြးထုတ္၍ ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံအႏွံ႕ လည္ပတ္ႏုိင္ရန္ အခ်ိန္ပုိ အထူး စီစဥ္ေပးျခင္း ျဖစ္ေလသည္။

ဤခရီးစဥ္အတြက္ တစ္ဦးလွ်င္ ေဒၚလာ ရွစ္ေထာင္ခန္႕ သူတုိ႕ အကုန္အက်ခံ၏။ ထုိအခါ ဦးသန္းစိန္ထြန္းက တက္တေခါက္ေခါက္ ျဖစ္ေန၏။ က်ဳပ္တုိ႕ ႏွစ္ေယာက္ကုိ အဲဒီ ေဒၚလာ ရွစ္ေထာင္စီ ထုတ္ေပးလိုက္ရင္ ၿပီးေရာေပါ့ဗ်ာ၊ ဒါ ကားေလးစီးဖုိးဗ် ဟု ဆုိ၏။ သူက အလြန္ ကား၀ယ္ခ်င္၏။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဤခရီးကုိ ကားဆယ္စီးႏွင့္ မလဲႏုိင္။

ဤခရီး တစ္ေက်ာ့၌ ကင္ဘာရာၿမိဳ႕ေတာ္ တကၠသုိလ္ သုိ႕ ကၽြန္ေတာ္ ေရာက္သြား၏။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ကၽြန္ေတာ္က ေရွ႕သုိ႕ ေဖာ၀ပ္အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ျဖစ္၍ ကင္ဘာရာ တကၠသုိလ္ မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာအဖြဲ႕က ကၽြန္ေတာ့္အား သုံးရက္ ဧည့္ခံ ျပဳစုၾက၏။ အယ္ဒီတာ အခ်င္းခ်င္း ေဆြးေႏြး ႏွီးေႏွာႏုိင္ရန္ ျဖစ္၏။ အံံၾသစရာ သူတုိ႕သည္ ကၽြန္ေတာ့္ အမည္ကုိ ၾကိဳတင္ သိေနေလသည္။ အယ္ဒီတာ ဂ်ာမန္အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက အဂၤလိပ္ဘာသာ ေဖာ၀ပ္မဂၢဇင္းမွ ကၽြန္ေတာ္၏ “ဆင္သမား” ေဆာင္းပါးကုိ ထုတ္ျပၿပီး ခ်ီးက်ဴး ေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္က ခပ္ရွက္ရွက္ၿပဳံးၿပီး ၀န္ခံရ၏။

ကၽြန္ေတာ့ကုိ မခ်ီးက်ဴးပါနဲ႕။ တကယ္ေတာ့ ဒါ ကၽြန္ေတာ့ကုိယ္ပုိင္ စိတ္ကူး မဟုတ္ပါဘူး။ “အထင္မမွားပါနဲ႕ရွင္၊ ဆင္သမားကုိေတာ့ ပ်ိဳမလုိခ်င္” ဆုိတဲ့ အၿငိမ့္မင္းသမီး ေလဘာတီျမရင္ရဲ႕ သီခ်င္းကုိ ကၽြန္ေတာ္က မွီးၿပီး ခ်ဲ႕ေရးတာပါ။ ဟုတ္တယ္၊ ဆင္သမားေတြဟာ သူတုိ႕ဆင္ကုိ မိန္းမထက္ ပုိခ်စ္၊ ပုိဂရုစို္က္သတဲ့ဗ်ာ၊ အံ့ေရာ။ ဒါကုိခင္ဗ်ားတုိ႕မိန္းမေတြက မနာလိုျဖစ္မွာ ေဒါသျဖစ္မွာ အမွန္ေပါ့ မဟုတ္ဘူးလား”

ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ရယ္ေမာရင္း စကားစပ္မိသည္မွာ စလင္းၿမိဳ႕မွ ဆင္က်ဳံးရြာအေၾကာင္း၊ ဆဒၵါန္ဆင္မင္းအေၾကာင္း၊ ေစာင္းတီး၍ ဆင္ဖမ္းေသာ ဥေတနမင္းအေၾကာင္း၊ ဗုိလ္မွဴးႀကီးလွေအာင္ႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ကခ်င္ျပည္နယ္ ပိေတာင္ ႀကိဳး၀ုိင္းအတြင္း ေမ့ေဆးေသနတ္ႏွင့္ ဆင္ဖမ္းျခင္း အေၾကာင္းမ်ား ေျပာမိၾက၏။ သူတုိ႕က တိရစာၦန္မ်ား အေၾကာင္း ထူးထူးျခားျခား စိတ္၀င္စားၾက၏။

အလြန္ ေအးခ်မ္း ဆိတ္ၿငိမ္ေသာ သူတုိ႕ တကၠသုိလ္ ကင္တင္းမ်ား၌ ဘီယာေသာက္ၾကရင္း ကၽြန္ေတာ္က စလင္းေခ်ာင္းနား ထန္းေတာႀကီးရြာမွ ထန္းသမား ကၽြန္ေတာ့္ အစ္ကုိ၀မ္းကြဲ ထည့္ေသာ ထန္းေရခါး အေၾကာင္းေျပာ၏။ သူတုိ႕ ပြဲေတာင္း၍ မအပ္မရာ၊ ဗုဒၶတရားေတာ္ အေၾကာင္း တတ္သမွ် ေဟာမိခဲ့ေသး၏။ ဘီယာေသာက္ရင္း ေဟာေသာတရားမုိ႕ အရက္မူးရင္း ရဟႏၱာျဖစ္၊ ပရိနိဗၺာန္ျပဳသြားေသာ သႏၱတိ အမတ္ႀကီး အေၾကာင္း ေရြးေဟာျခင္း ျဖစ္၏။ တရားအဆန္းမုိ႕ သူတုိ ့က မ်က္လုံး၀ုိင္းေနၾကေလသည္။

ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ စကား၀ုိင္းတြင္ ရခုိင္၊ ေျမာက္ဦးသုိ႕ပင္ ေရာက္ဖူးၿပီး ရခိုင္သမုိင္း စာတန္းျပဳစုခဲ့ေသာ ကင္ဘာရာတကၠသုိလ္ ကထိက ၾသစေၾတးလ်သူ တစ္ဦး ပါ၀င္ေသး၏။ သူ႕အမည္ကုိပင္ ရွက္ၿပဳံးကေလးႏွင့္ ျမစႏၵီ ဟု ရခုိင္သံ၀ဲ၀ဲ မိတ္ဆက္၏။ အေမရိကန္မွ ျမန္မာစာအထူးျပဳ ပါေမာကၡ လူရြယ္တစ္ဦးလည္း ပါ၀င္၏။ အံ့ၾသစရာ ႀကဳံႀကိဳက္မႈမ်ား ျဖစ္ေလသည္။

ထုိ႕ျပင္ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္သုိ႕ မတက္ဖူးေသာ စလင္း တကၠသုိလ္ထြက္ ကၽြန္ေတာ္သည္ ကင္ဘာရာ တကၠသုိလ္၏ ဧည့္သည္ ျဖစ္ေနပုံ ေတြးမိၿပီး ကိုယ့္ကုိယ္ကုိလည္း အေတာ္ အ့ံၾသခဲ့ရ၏။ အိပ္မက္ႏွင့္ တူ၏။

ဤခရီးစဥ္မ်ိဳးကုိ ကားဆယ္စီးႏွင့္ အဘယ္မွာ လဲႏုိင္မည္နည္း။

အိပ္မက္မွ ႏုိးထေသာအခါ

ကၽြန္ေတာ့္ေက်ာင္းက သူလုိကုိယ္လုိ အထက္တန္းေက်ာင္း တစ္ခုပါပဲ ဟူ၍ သင္တန္းသားမိတ္ေဆြမ်ားအား ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခဲ့သည္မွာ အမွန္ျဖစ္၏။

အဂၤလိပ္ေက်ာင္း ဟူ၍ အရပ္က ေခၚေသာ ေရနံေခ်ာင္း အစုိးရ အထက္တန္းေက်ာင္းၾကီးသည္ ကၽြန္ေတာ္ စေရာက္ေသာ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္က ဆုိလွ်င္ ဘာမွ် ထည္ထည္၀ါ၀ါ မရွိ။ သုံးတန္းမွ ဆယ္တန္းအထိ အခန္းရွစ္ခန္း၊ ဆရာမ်ား၏ အခန္း၊ ဆရာႀကီး၏ ရုံးခန္း၊ အားလုံး ဆယ္ခန္းရွိေသာ တန္းလ်ားရွည္ၾကီးသာ ျဖစ္၏။ ပ်ဥ္ခင္း၊ သြပ္မုိး၊ ၀ါးထရံကာ ထား၏။ ဆရာႀကီး ဦးလိႈင္ဟုတ္က စီမံ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေကာင္းလွေသာေၾကာင့္သာလွ်င္ သန္႕ရွင္း သပ္ရပ္ၿပီး ပန္းျခံမ်ား၊ သစ္ပင္မ်ားနွင့္ သာယာ လွပေနျခင္း ျဖစ္၏။

ေက်ာင္းသားေတာ့ မ်ားမ်ားမရွိ၊ တစ္ေက်ာင္းလုံးမွာ ႏွစ္ရာ (၂၀၀) ပင္ မျပည့္။

ဘယ္မွာ ျပည့္ႏုိင္မည္နည္း။ ၿဗိတိသွ် အစုိးရက ေက်ာင္းလခ ငါးက်ပ္ ယူေစရန္သတ္မွတ္ထား၏။ ထုိအခ်ိန္က ေရႊတစ္က်ပ္သားလွ်င္ ေငြသုံးဆယ္က်ပ္မွ်သာျဖစ္ရာ ထုိေက်ာင္းလခ ငါးက်ပ္သည္္ ယေန႕ (၁၉၉၇ခုႏွစ္) ေငြက်ပ္ ၅၀၀၀ ႏွင့္ တူ၏။ ထုိအခါ ေငြေၾကး ျပည့္စုံသူမ်ားသာလွ်င္ သားသမီးကုိ အဂၤလိပ္ေက်ာင္းသုိ႕ ပုိ႕ႏိုင္ေတာ့၏။

သားသမီး ဆယ္ေယာက္ေမြးၿပီး လုပ္စားကုိင္စား အေျခအေနသာ ရွိေသာ ကၽြန္ေတာ့္ဖခင္ ေရႊပန္းထိမ္ဆရာသည္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ကုိ အဂၤလိပ္ေက်ာင္းသုိ႕ မပုိ႕ႏုိင္ရွာပါ။

ရပ္ကြက္ထဲတြင္ ကေလးအမ်ားစုသည္ စာလည္းသင္ရ၊ ထမင္းလည္း၀၊ အိပ္စရာ ေနရာလည္းရေသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားသုိ႕ ေရာက္၏။ ျမန္မာစာျဖင့္ သင္ေသာ ျမန္မာေက်ာင္းမ်ားက ေက်ာင္းလခမယူ၊

လစဥ္ေရဖုိး ၂၅ျပား၊ အတန္းၾကီးလွ်င္ ျပားငါးဆယ္လွဴပါက ကိစၥၿပီး၏။ ကၽြန္ေတာ္လည္းမူလတန္း အရြယ္တြင္ ၂၅ျပားတန္ ျမန္မာေက်ာင္းသားငယ္ တစ္ဦးသာ ျဖစ္၏။ ေန႕စဥ္ မုန္႕ဖုိး တစ္ျပားရ၍ ထုိတစ္ျပားျဖင့္ ထမင္းသုတ္/မုန္႕ဟင္းခါး ၀ယ္စားႏုိင္၏။ ႏွစ္ျပားရေသာ ေန႕တြင္ေတာ့ အုန္းထမင္းႏွင့္ အမဲေၾကာ္ စားႏုိင္၏။ ထုိေခတ္က ဆန္တစ္ၿပီ ဆယ္ျပား။

ဆင္းရဲေသာ္လည္း ပညာေရး ကံေကာင္းေသာ ကၽြန္ေတာသည္ ဆရာမ်ား၏ ေက်းဇူးကုိ အထူး ခံယူႏုိင္ခဲ့၏။ ျမန္မာေက်ာင္း စတုတၳတန္းတြင္ အဂၤလိပ္ေက်ာင္းသုိ႕ ကူးေျပာင္းႏုိင္ေသာ (ေပါင္းကူး) ဘရစ္ဂ်္ စေကာလားရွစ္ စာေမးပြဲကုိ ေအာင္၏။ ပညာသင္ဆု လစဥ္ ၁၆ က်ပ္ရ၏။အဂၤလိပ္ေက်ာင္း သတၱမတန္းတြင္ ဆယ္တန္းအထိ ဆက္သင္ႏုိင္ေသာ ဟုိက္စကူး စေကာလားရွစ္ စာေမးပြဲကုိ ေအာင္ျပန္၏။ ႏွစ္ထပ္ကြမ္း ေအာင္သျဖင့္ ပညာသင္ဆု လစဥ္ ၂၂က်ပ္ ရ၏။

ထုိအခါ အဂၤလိပ္ေက်ာင္းႀကီးတြင္ တစ္လ ငါးက်ပ္ရေသာ အိႏၵိယလူမ်ိဳး မာလီ(ဥယ်ာဥ္မွဴး) ႏွင့္ ရွစ္က်ပ္ရေသာ မင္းေစ ကာဆိတုိ႕က ကၽြန္ေတာ္ကုိ ေတြ႕လွ်င္ ေဟး ခၽြတ္တား၊ ပုိက္ဆံ၀ါလား (သူေဌးကေလး) ဟု ေခၚတတ္၏။ သူတုိ႕သည္ ထုိအခါက တစ္လ သုံးက်ပ္ႏွင့္ ေလာက္ေအာင္ စားၿပီး ပုိသမွ်ကုိ အိႏၵိယ မိသားစုထံ ပုိ႕သူမ်ား ျဖစ္ေလသည္။ သူတုိ႕ႏွင့္ ႏိႈင္းလွ်င္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က သူေဌး။

တန္းလ်ားႀကီးႏွင့္ တူေသာ ဤအဂၤလိပ္ေက်ာင္း သုိ႕ပင္ ဘီအုိစီစေသာ ေရနံကုမၸဏီမ်ားမွ မန္ေနဂ်ာ အႀကီးအကဲတုိ႕၏ ကေလးငယ္မ်ား ေရာက္ေနၾက၏။ ထုိအခါ ကဲနက္၊ ဟင္နရီ၊ ၀ီလီ၊ ဂ်က္အုိေကာ္နာ၊ လီယြန္ဒီဗားရားစေသာ အဂၤလိပ္ စေကာ့ ျပင္သစ္ ေက်ာင္းသားငယ္မ်ား၊ ၿမိဳ႕ထဲမွ အိႏၵိယ၊ ပန္ခ်ာပီ၊ တရုတ္လူမ်ိဳးစုံ ေက်ာင္းသားငယ္မ်ားသည္ ကၽြန္ေတာ္၏ သူငယ္ခ်င္းမ်ား ျဖစ္လာၾက၏။ သူတုိ႕ႏွင့္အတူ စာသင္ရသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ့္ အဂၤလိပ္စာ တုိးတက္လာသည္မွာ ျငင္းစရာမရွိ။

သုိ႕ေသာ္ စာေမးပြဲ စစ္ၿပီဆုိလွ်င္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့ အဂၤလိပ္စာ အမွတ္သည္ ၉၀မွ ၉၉အတြင္း၌သာ လွည့္ပတ္ေနတတ္၏။ သူတုိ႕ လုိက္မမီႏုိင္။ တစ္ခ်ိန္တြင္ေတာ့ အဂၤလိ္ပ္ဆရာမၾကီး မစၥစ္ သီယုိဖလက္ရွ္သည္ ကဲနက္တုိ႕ အုပ္စုကုိ ႀကိမ္းေမာင္း၏။ “ေဟ့ မင္းတုိ႕ အဂၤလိပ္ကေလးေတြ၊ အိမ္မွာ ေမြးကတည္းက အဂၤလိပ္လုိ ေျပာလာတဲ့ ေကာင္ေတြ၊ ျမန္မာကေလး တစ္ေယာက္က မင္းတုိ႕ထက္ အဂၤလိပ္စာ အျမဲသာေနတာ မရွက္ၾကဖူးလား၊ မင္းတုိ႕ အခုခုံေပၚတက္ မတ္တတ္ရပ္ၾကစမ္း” ဟူ၍ ဒဏ္ေပးေလေတာ့သည္။

ကၽြန္ေတာ္ကလည္း သူတုိ႕ႏွင့္ ယွဥ္လွ်င္ ပုံစံ အေတာ္ ျခားနား၏။ သူတုိ႕က ေဘာင္းဘီတုိ၊ ရႈးဖိနပ္၊ ကၽြန္ေတာ္က ခ်ည္ၾကမ္းလုံခ်ည္နွင့္ ခံုဖိနပ္၊ သူငယ္ခ်င္းေတြ ပုိရွက္ေအာင္ သခင္ေပါက္စ စတုိင္ႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္ အရြဲ႕တုိက္သည္ မဟုတ္။ ကၽြန္ေတာ္ ပညာသင္ဆုေငြ ရေနေသာ္လည္း အ၀တ္အစားအတြက္ မသုံးရက္ေခ်။ စားမည့္ ပါးစပ္ေပါက္ အနည္းဆုံး ---- ရွိေနသည့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ အိမ္တြင္ ဆန္အိတ္ေထာင္ထားႏုိင္ဖုိ႕က ပုိ၍ အေရးၾကီးသည္ကုိ သူငယ္ခ်င္းကဲနက္တုိ႕ နားလည္လိမ့္မည္ မထင္ေခ်။

ႏွစ္ထပ္ကြမ္း ပညာသင္ဆု ရထားမိသည္ကလည္း ကၽြန္ေတာ့္ကုိ အလြန္ ဒုကၡေပး၏။ ထုိ႕ေၾကာင့္ စတုတၳတန္းမွ န၀မတန္းအထိ စာေမးပြဲတုိင္းတြင္ ပထမ၊ ဘာသာရပ္တုိင္းတြင္ ပထမ၊ သခ်ာၤသံုးဘာသာတြင္ အမွတ္ ၃၀၀ ျပည့္၊ ထုိစံခ်ိန္ကုိ ေလာဘႀကီးစြာ ခုိင္မာစြာ ကၽြန္ေတာ္ တင္ထားခဲ့ရ၏။

ထိုအခ်ိန္က ပညာသင္ဆု ဟူသည္ ၿဗိတိသွ်တုိ႕က တုိင္းတစ္တုိင္းတြင္ တစ္ဦးမွ်သာ အလြန္ႏွေျမာစြာ ေပးထား၏။ အတန္းထဲတြင္ သူလုိကိုယ္လုိ စာသင္ရာမွ ထုိအထူး စာေမးပြဲမ်ားကုိ ေက်ာင္းက ေရြးလႊတ္သျဖင့္ ၀င္ေျဖရေသာ္လည္း ကၽြန္ေတာ္ ဘယ္လုိ ေအာင္လာမွန္းမသိ၊ သတၱမတန္းတြင္ ၀င္ေျဖစဥ္က တစ္ျပည္လုံးတြင္ ကၽြန္ေတာ္ ဒုတိယ ရသည္ဟု ဆရာႀကီးက ေက်ာင္း အစည္းအေ၀းႀကီးတြင္ ခ်ီးက်ဴးေျပာ၏။ ဆက္လက္၍ ဆယ္တန္းတြင္ တကၠသုိလ္ပညာသင္ဆု (ကၽြန္ေတာ့္အဖုိ ့ သုံးထပ္ကြမ္း) ရရွိေအာင္ ႀကိဳးစားဖုိ႕ ဆရာႀကီးက အားေပးစကား ေျပာ၏။ (ထုိစဥ္က ဂုဏ္ျပဳပြဲေတြ ဘာေတြ လုပ္ေလ့မရွိ။)

ဆရာႀကီးသည္ ကၽြန္ေတာ္၏ ႏြမ္းပါးမႈကုိ အေတာ္အသင့္ သိ၏။ ဆရာႀကီး စကားေျပာေနစဥ္ ကၽြန္ေတာ္ဆုိေသာ ဆယ့္သုံးႏွစ္၀င္ ရယ္စရာ သတၱ၀ါေလးက ငါ တကၠသုိလ္ေရာက္ရင္ ရတဲ့ ပညာသင္ဆုနဲ႕ ေလာက္ပါ့မလား၊ မိဘေတြဆီ ဘယ္ေလာက္ျပန္ပုိ႕ႏုိင္မလဲ၊ ရန္ကုန္မွာ တကၠသုိလ္တက္ရင္း အလုပ္တစ္ခု ႏွစ္ခုေတာ့ ရွာမွပဲ ဟူ၍ ျဖစ္၏။ ယုန္မရ ခင္ သံပုရာ ရွာေနေသာ ကၽြန္ေတာ္…

ၾကံစည္ ႀကိဳးစားေသာ္လည္း ကုသုိလ္ၾကမၼာ မမွီပါ၍ ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္ႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္သည္ ဖူးစာမဆုံခဲ့ေခ်။

ကၽြန္ေတာ္ ဆုံသည္မွာကား ဒုတိယ ကမာၻစစ္ႀကီး။

ကၽြန္ေတာ္တြင္မက ျမန္မာတစ္ျပည္လုံး တစ္ကမာၻလုံး ဆုံရေသာ စစ္ႀကီး။

အေမရိကန္၊ ၿဗိတိသွ်၊ ဆုိဗီယက္၊ ထိပ္ထိပ္ၾကဲေတြလည္း ဤစစ္ႀကီး၌ အလူးအလဲ ခံရေလသည္။ ဖိလစ္ပုိင္မွ ပုလဲဆိပ္ကမ္း ခံတပ္ က်ဆုံးသြား၏။ စင္ကာပူ ခံတပ္ က်ဆုံးသြား၏ အေနာက္ဥေရာပတြင္ ဂ်ာမနီ၊ အီတလီတုိ႕ လႊမ္းမုိးသလုိ အေရွ႕အာရွတြင္ ဂ်ပန္တုိ႕ လွိမ့္၀င္လာ၏။ ၿဗိတိသွ်မ်ား ျမန္မာျပည္မွ ထြက္ေျပးရေလသည္။

၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ န၀မတန္း စာေမးပြဲၾကီး စစ္ခါနီးတြင္ ေက်ာင္းေရွ႕ ကားလမ္းမေပၚ၌ စစ္ေျပး ကားႀကီးမ်ား ေန႕ေရာညပါ တ၀ီ၀ီ ဆူညံေန၏။ ေရနံေခ်ာင္း တစ္ၿမိဳ႕လုံး စစ္လမ္းမွ လြတ္ေအာင္ အေ၀းသုိ႕ ေျပးေရွာင္ၾကရ၏။ ေနာက္မၾကာမီ ေရနံေျမႏွင့္ ေရနံေခ်ာင္းၿမိဳ႕မွာ မီးဟုန္းဟုန္းေတာက္ေလာင္ သြားေလသည္။

ဤတြင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ မိသားစု ေျပးသည္မွာ ျမစ္အေနာက္ဘက္ကမ္း စလင္းၿမိဳ႕ ၊ ကၽြန္ေတာ့္မိဘႏွင့္ ဘုိးဘြားမ်ား ဇာတိ ခ်က္ျမွဳပ္ျဖစ္သည့္ စလင္းၿမိဳ႕။ ကၽြန္ေတာ့္ဘ၀သင္ခန္းစာ တစ္ခုၿပီး တစ္ခု ပုိ႕ခ်ေပးေတာ့မည့္ ကၽြန္ေတာ္ တကၠသုိလ္ စလင္းၿမိဳ႕ ျဖစ္ပါ၏။

တုိင္းျပည္က ႏုႏု၊ မုန္တုိင္းက ထန္ထန္

ဤစစ္ေျပးကာလႏွင့္ ဂ်ပန္ေခတ္ (၁၉၄၂-၄၅) သည္ မိသားစုေပါင္း မ်ားစြာအား ဒုကၡေပးခဲ့ ေလသည္။ စာေရးဆရာ သိပၸံေမာင္၀ (အေရးပုိင္ ဦးစိန္တင္) ကဲ့သုိ႕ေသာ အဖုိးတန္ ပညာရွင္မ်ားသည္ စစ္ေျပးရင္း လူဆုိးတုိ႕၏ သတ္ျဖတ္ျခင္း ခံရ၏။ ေရနံေခ်ာင္းမွ ကၽြန္ေတာ့္ သူငယ္ခ်င္းမ်ား၊ အိမ္နီးခ်င္း မိသားစုမ်ား ေၾကကြဲဖြယ္ရာ အသက္ ဆုံးရႈံးၾကရသည္ကုိ သတင္းၾကား၏။

ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ မိသားစုတြင္ မိခင္ႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားကုိ စလင္းသုိ႕ ႀကိဳတင္ ပုိ႕လႊတ္ထားခဲ့မိသည္မွာ ကံေကာင္းလွ၏။ ဖခင္ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ အစ္ကုိ ၀မ္းကြဲ တစ္ဦးက အိမ္ေထာင္ပစၥည္းမ်ား၊ ပန္းထိမ္ဖုိကိရိယာမ်ား သယ္ယူကာ ေလွလည္း အဆင့္ဆင့္ကူးကာ တျဖည္းျဖည္း ေရႊ႕ေျပာင္းလာခဲ့၏။

ထုိစဥ္က ဖခင္၏ လက္ထဲတြင္ ေငြက်ပ္ တစ္ရာခန္႕သာ ရွိေလသည္။ ေရႊစိန္ အဖုိးတန္ ဘာမွ်မပါ။ သုိ႕ေသာ္ လူဆုိး ဓားျပမ်ားက ယုံပါမည္လား။ မည္သုိ႕ပင္ျဖစ္ေစ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕မွာ ဘာမွ်အႏၱရာယ္ မႀကဳံရေခ်။ ဤသည္မွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ေျပးရာလမ္း တစ္ေလွ်ာက္ ရြာမ်ားအားလုံးတြင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕၏ ေဆြမ်ိဳး နီးနီးေ၀းေ၀းမ်ား မေရတြက္ႏုိင္ေအာင္ ရွိေန၍ ျဖစ္၏။ တုိင္းျပည္က ႏုႏု၊ မုန္တိုင္းက ထန္ထန္ ကာလ၀ယ္ ဤေဆြမ်ိဳးမ်ား ၿခဳံ၍ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ဘ၀ လုံေနခဲ့ေလသည္။

ရြာတစ္ရြာတြင္ ဖခင္၏ တူ ရြာေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး၏အိမ္၌ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕တည္း၏။ တည္းရုံမွ်မက

ႏွစ္လခန္႕ ရပ္နားၿပီး ပန္းထိမ္ဖုိဖြင့္ အလုပ္လုပ္ခဲ့ရေသး၏။ အေျပးအလႊား ေခတ္ႀကီးအတြင္းမွာပင္ ေရႊစုတတ္ေသာ ျမန္မာ့စရုိက္အတုိင္း အလုပ္အပ္ခ်င္သူမ်ားက ရွိေန၏။ ဖခင္မွာလည္း လမ္းစရိတ္လုိေနသျဖင့္ အပ္သူရွိလွ်င္ လက္ခံ လုပ္ေပးရမည္သာျဖစ္၏။

ဤတြင္ ဖခင္၏ တူက တစ္ေန႕သ၌ ကၽြန္ေတာ့္ကုိ ရယ္ရယ္ေမာေမာ ေျပာ၏။ ေဟ့ ညီေလး မင္းတုိ႕ စလင္းေရာက္လဲ ငါတုိ႕ရြာေတြကုိ အၿမဲလာကြ၊ မင္းအေဖက အသက္ႀကီးၿပီဆုိေတာ့ မင္းပဲလာရမယ္၊ တစ္ေယာက္တည္း ျဖစ္ပေစ ေန႕ေန႕ညည အခ်ိန္မေရြး ရဲရဲလာ၊ ဘယ္သူ႕ေတြ႕ေတြ႕ ကၽြန္ေတာ္ ဓားဖုိးေကာင္း ညီပါ လုိ႕ ေျပာလုိက္၊ ဟုတ္လား ဟား ဟား ဟား

ဤအစ္ကုိ ဓားဖုိးေကာင္းကုိ ကၽြန္ေတာ္ အံ့ၾသ၏။ အသက္ ၄၀ခန္႕၊ သူသည္ ၁၅ႏွစ္သား ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ ဗလခ်င္း မတိမ္းမယိမ္း၊ သူက အသားျဖဴၿပီး ဇာတ္မင္းသားလုိ ေခ်ာလုိက္ေသး၏။ ဤသူကုိ လူဆုိးလူသြမ္းမ်ားက ေၾကာက္လွပါသည္ ဆုိျခင္းမွာ ယံုခ်င္စရာ မဟုတ္။

သုိ႕ေသာ္ ၀တၳဳ အရူးအမူး ဖတ္သူ ကၽြန္ေတာ္သည္ ဆရာႀကီး ပီမုိးနင္း၏ သူရဲေကာင္း သုံးေယာက္မွ ေတာသား ဓားသမားကေလး ဓားတညံ ကုိသတိရၿပီး အစ္ကုိ ဓားဖုိးေကာင္းကုိ လက္ခံ ယုံၾကည္မိ၏။ ဧရာ၀တီ ျမစ္အတြင္း ကၽြန္းထဲ ကုိင္းထဲ ေဒသ၊ ထုိ႕ေနာက္ ျမစ္ရုိးတစ္ေလွ်ာက္၊ စလင္းေခ်ာင္း မုန္းေခ်ာင္းတစ္တန္း၊ ဤေနရာအားလုံး၌ ဓားဖုိးေကာင္းလုိ ကၽြန္ေတာ့္ အစ္ကုိ ဦးေလး ဦးႀကီး မ်ားစြာ ရွိေနသည္။

စင္စစ္ ကၽြန္ေတာ့ဖခင္ေရာ မိခင္ပါ ဤစလင္းဇာတိ ျဖစ္၏။ ဘုိးဘြားမ်ားလည္း စလင္းဇာတိျဖစ္၏။ စလင္းၿမိဳ႕ ေဆးရုံေဟာင္း အနီးႏွင့္ ေျခာက္ဆူဘုရား ၀န္းက်င္သည္ မိဘဘုိးဘြားမ်ား၏ ခ်က္ျမွဳပ္ရာဟု မိခင္ထံမွ ေနာင္အခါ သိရ၏။

တကယ္ေတာ့ မိဘမ်ားမွာ စစ္ေျပးလာသည္ႏွင့္ပင္ မတူ။ ေရၾကည္ရာ ျမက္ႏုရာ ေရနံေခ်ာင္းသုိ႕ သြားေရာက္ အလုပ္ လုပ္ေနရာမွ ယခု ဇာတိေမြးေျမသုိ႕ ျပန္လာျခင္းႏွင့္ တူ၏။ ေရနံေခ်ာင္းတြင္ ၿငိမ္ကုပ္ေနရေသာ မိခင္သည္ စလင္းတြင္ ဟုိသြား ဒီသြား ေဆြမ်ိဳးမ်ား အၾကား သြက္လက္ ရႊင္လန္းစြာ လႈပ္ရွားေန၏။

ေရနံေခ်ာင္း၊ ေရနံတြင္းမ်ား အၾကား၊ တြင္းကုန္း၌ ေမြးေသာ ကၽြန္ေတာ္က မိမိဇာတိကုိ သူမ်ားနည္းတူ ခ်စ္တတ္ လြမ္းတတ္သူ ျဖစ္ပါ၏။ ငယ္ကကၽြမ္းမုိ႕ လြမ္းစရာေတြလည္း ရွိပါ၏။ သုိ႕ေသာ္ ေခတ္ၾကမ္းႀကီးတြင္ လြမ္းမေနအားေခ်။ အစ္ကုိမ်ား၊ အိမ္ေထာင္ခြဲသြားၿပီ ျဖစ္ရာ အိမ္တြင္ မိဘႏွစ္ပါးသည္ ကၽြန္ေတာ့္ မ်က္ႏွာကုိသာ ဖုိးလမင္းပမာ တၾကည့္ၾကည့္ ၾကည့္ေနတတ္၏။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း မိဘမ်က္ႏွာကုိ ၾကည့္ရေပလိမ့္မည္။ ထိုေၾကာင့္ မိခင္ ဖခင္တုိ႕ စလင္းတြင္ ေပ်ာ္သည္ကုိ ျမင္လွ်င္ ကၽြန္ေတာ္လည္း ၀မ္းသာ ေပ်ာ္ရႊင္ပါ၏။

မိခင္သည္ (ေမာင္ႏွမ ငါးဦးတြင္ အေထြးဆုံးျဖစ္၍) ေဒၚခင္မေထြးဟု အမည္ရွိ၏။ သုိ႕ေသာ္ တစ္မ်ိဳးလုံးက ေဒြး ဟုေခၚ၏။ အလြန္ေရွးဆန္ေသာ စလင္းၿမိဳ႕တြင္ ဤသုိ႕ အလြန္ေခတ္ဆန္ ကဗ်ာဆန္ေသာ အျခား တစ္လုံးတည္း နာမည္ရွင္မ်ား ရွိေသး၏။ ေရး၊ ခါ၊ ညွာ၊ ၀ ၊ လုံး။

မိခင္ ေဒြးသည္ အလြန္ မွတ္ဉာဏ္ေကာင္းသူ၊ စကားေျပာ ေကာင္းသူ ျဖစ္ေလသည္။ ေဒြးကုိ အမ်ိဳးရြာတုိင္းက ေမွ်ာ္ေနတတ္၏။ ေဒြးလာလွ်င္ တစ္ရြာလုံး သူ႕စကား၀ုိင္းမွ မထႏုိင္ၾကေတာ့ေခ်။ ေရနံေခ်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းစာျဖင့္ လုံးေနခဲ့ရေသာ ကၽြန္ေတာ္သည္ စလင္းသုိ႕ ေရာက္ၿပီး ဤစကား၀ုိင္းမွတစ္ဆင့္သာ မိဘဘုိးဘြား ေဆြးမ်ိဳးမ်ား၏ အစဥ္အဆက္ကုိ သိလာရ၏။ မိခင္ ဖခင္တုိ႕ ဘာေၾကာင့္ စလင္းအား ခ်စ္သည္ကုိလည္း သိလာရ၏။ မိဘတုိ႕ ခ်စ္ေသာ မိခင္ အလြန္ေပ်ာ္ေသာ စလင္းကား ေရနံေခ်ာင္းထက္ တြယ္တာစရာေတြ မ်ားလွေခ်၏။

စလင္းၿမိဳ႕ ေစ်းခ်ိဳ-ျမင္တင္၌ ေဆြမ်ိဳးမ်ား အကူအညီျဖင့္ ျခံက်ယ္တစ္ခု အတြင္း အိမ္ေဆာက္၊ ပန္းတိမ္ဖုိဖြင့္ အေျခစုိက္ ႏုိင္ခဲ့ၾက၏။ ထုိ႕ေနာက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္သည္ အဂၤလိပ္ေက်ာင္းကုိ ေမ့ထားလုိက္၏။ ဖခင္ႏွင့္အတူ ရြာစဥ္ ရြာရုိးေလွ်ာက္ကာ ပန္းထိမ္လုပ္ငန္း၊ အဆင္သင့္လွ်င္ ပဲ၊ေျပာင္း၊ ေဆးမ်ား လွည္းႏွင့္တုိက္ကာ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္ငန္း၊ ႀကဳံသလုိ လုပ္ၾက၏။ ငါးမ်က္ႏွာ ကန္အနီးမွ သဲဆပ္ျပာမ်ား သယ္ၿပီး ဆပ္ျပာ ခ်က္ဖူး၏။ ဆပ္ျပာထဲတြင္ အေမႊးထည့္ရန္ ခေရပြင့္မ်ားမွ အေမႊးဆီ ထုတ္ၾကည့္ဖူး၏။ ပဲမ်ိဳးစုံႏွင့္ ဘီစကစ္ ပုံစံမုန္႕မ်ား ဖုတ္ေရာင္းဖူး၏။

စလင္းတစ္ခြင္ လုပ္ငန္းစုံျဖင့္ ခရီးသြားရင္း အစ္ကုိ ဓားဖုိးေကာင္းတုိ႕ ရြာမ်ား၊ အျခားရြာမ်ား အားလုံးတြင္ ကၽြန္ေတာ့ ေျခရာမ်ား ထပ္လ်က္ရွိ၏။ ဂ်ပန္ တစ္ေခတ္လုံး ေၾကာက္ရမွန္း မသိ၊ တစ္ေယာက္တည္း ခရီးသြားတတ္လာ၏။ ေတာအုပ္မ်ားအတြင္း၊ လယ္ကြင္းမ်ားအတြင္း၊ ႏြားေက်ာင္းသားေတြ လုိ သီခ်င္း ေအာ္ဆုိတတ္လာ၏။ ရြာအသီးသီးတြင္ ရံဖန္ရံခါ ေလးငါးည အိပ္ရ၏။ ထုိအခါ အစ္ကုိ အစ္မ ဦးေလး ဦးႀကီး တုိ႕၏ လယ္ယာတြင္ ၀င္၍ ထြန္ယက္၏။ ရာသီအလုိက္ ေကာက္စုိက္ ပ်ိဳးႏႈတ္၊ အာလူး ၾကက္သြန္ေဖာ္၊ သရက္သီးခူး၊ စပါးနယ္၊ ေကာက္လိႈင္းတုိက္၊ တစ္ခါတစ္ရံ ေတာတက္၍ သစ္ခုတ္ ၀ါးခုတ္၊ ေတာအလုပ္ အားလုံး မလုပ္ဖူးသည္ မရွိေတာ့ေခ်။

တလင္းထဲတြင္ ေကာက္ရုိးပုံကုိ အိပ္ရာျပဳခဲ့ေသာ ညမ်ား၊ လသာသာ ေတာစခန္းတြင္ ခ်မ္းခ်မ္း ေအးေအး မီးပုံေဘး အိပ္ရေသာညမ်ား၊ ကၽြန္းထဲကိုင္းထဲ ယမုန္နာ သီတာေသာင္ေျခဦးမွာ အိပ္ရေသာ ညမ်ား အားလုံးကုိ ကၽြန္ေတာ္ မေမ့ႏုိင္။ လူငယ္ဘ၀ အေပ်ာ္ဆုံး အလြတ္လပ္ဆုံး အခ်ိန္မ်ား ျဖစ္သည္ထင္၏။

ေတာမွ အစ္ကုိ အစ္မမ်ားက ကၽြန္ေတာ့္ကုိ အံ့ၾသ၏။ ထုိအခ်ိန္က ေဆြမ်ိဳးအားလုံးထဲတြင္ တစ္ဦးတည္းေသာ ပညာသင္ဆုရ နာမည္ႀကီး အဂၤလိပ္ေက်ာင္းသား ကၽြန္ေတာ့္အား စတုိင္ထြားထြားႏွင့္ ၿမိဳ႕သား မုိးက်ေရႊ ကုိယ္ကေလး ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု သူတုိ႕ေမွ်ာ္လင့္ထား၏။ သူတုိ႕လုိ အၾကမ္းပတမ္းခံႏုိင္သူ၊ ေတာကုိခ်စ္သူ၊ ေတာမွာ ေပ်ာ္ႏုိင္သူ ျဖစ္မည္ မထင္ခဲ့။

“ကုိေသာင္းရယ္၊ မင္းတုိ႔ေတာမွာပဲ ေနပါေတာ့လား၊ ေက်ာင္းဖြင့္ကြာ၊ ျခံေတြ စိုက္ကြာ၊ မင္းတစ္သက္ မဆင္းရဲေစရဘူး၊ အဲ တုိ႔ေတာက အပ်ိဳေခ်ာကေလးေတြလည္း အထင္မေသးနဲ႔ေဟ့၊ ရုိးရုိးေအးေအး ေနေပမယ့္ ပစၥည္းရွိတယ္ကြ။ မင္းႀကိဳက္တာေရြး၊ ဒါမွမဟုတ္ တုိ႔ေရြးေပးမယ္ ဟားဟားဟား”

သူတုိ႔ေျပာရင္း ရယ္သလုိ ကၽြန္ေတာ္ ေရာရယ္ခဲ့ရ၏။ အလြန္ခင္တတ္ မင္တတ္ သံေယာဇဥ္ႀကီးတတ္ေသာ ေဆြမ်ိဳးမ်ားပါတကား။ သုိ႔ေသာ္ သူတုိ႔ဆြဲရာသုိ႔ ကၽြန္ေတာ္လုိက္မသြားမိေခ်။ “မွားပါတယ္ ကိုေသာင္းရယ္”ဟု သူတုိ႔ တစ္သသ ေျပာေနရစ္ၾကလိမ့္မည္။

စလင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္ ေပ်ာ္သည္ကေတာ့ မွန္၏။

လက္ေျမာက္ေသာ ဖခင္က တေယာေဟာင္း ကိုယ္ထည္ခ်ည္း တစ္လက္ ေတြ႔ေသာအခါ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ ျပင္ဆင္မြမ္းမံ၊ ဘုိးတစ္ေခ်ာင္းပါ လုပ္ေပး၏။ ျမင္းျမီးမရွိ၊ ပိုက္ဆံေလွ်ာ္မ်ားျဖင့္ ဘုိးႀကိဳးလုပ္ထုိးရ၏။ ကၽြန္ေတာ္ ေက်ာင္းသားဘ၀က ပန္းထိမ္လုပ္သားတစ္ဦး၏ တေယာကို ကိုင္ၾကည့္မိေသာအခါ ဖခင္က ဟန္႔တားခဲ့၏။ ‘ အခု မကိုင္နဲ႔ဦး၊ တကၠသိုလ္ေရာက္မွ မင္းလုပ္ခ်င္ရာလုပ္’ ဟု ဆုိခဲ့၏။

ကၽြန္ေတာ္ ယခု ဂ်ပန္ေခတ္ စလင္း တကၠသုိလ္ေရာက္ေနၿပီေလ။ တေယာကိုင္ႏိုင္ၿပီေပါ့။

ကၽြန္ေတာ္ ကံေကာင္းသည္မွ စလင္းတြင္ ထုိအခ်ိန္က တေယာဆရာမ်ားစြာ ၾကံဳဆံုေရာက္ရွိ ရင္းႏွီးခဲ့ရျခင္းျဖစ္၏။ ဦးထြန္းစိန္ႀကီး(ေမာင္ေမာင္လတ္(ေနာင္)၏ ဖခင္) သည္ တေယာ၀ိဇၨာျဖစ္၏။ ေရႊပန္းထိမ္ ဆရာမ်ားျဖစ္ေသာ ဦးခုိင္စိန္၊ ကိုစိန္ေလးတုိ႔မွာလည္း လက္သံႏြဲ႔ႏြဲ႔ႏွင့္ အလြန္ခၽြဲ၏။ ဆံပင္ညွပ္သူ ကိုအံၾကည္ဆုိလွ်င္ လက္ညွိဳးလက္ခလယ္ႏွစ္ေခ်ာင္းတည္းႏွင့္ပင္ တေယာသံေကာင္းလွသူျဖစ္၏။

ျမန္မာ၀တၳဳ၊ အဂၤလိပ္၀တၳဳႀကီးမ်ားကို ၆ တန္းကတည္းက စဖတ္ၿပီး စိတ္ကူးအလြန္ယဥ္ေသာ ကၽြန္ေတာ္တြင္ အိပ္မက္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနခဲ့ေလသည္။ တေယာထုိးခ်င္ေသာအိပ္မက္၊ ေတာင္တက္ခ်င္ေသာ အိပ္မက္၊ ျမန္မာျပည္အႏွံ႔၊ ကမၻာအႏွံ႔သြားၿပီး စာေရးခ်င္ေသာအိပ္မက္ စသည္ စသည္မ်ားျဖစ္၏။

တေယာအိပ္မက္ကုိ ထူးထူးဆန္းဆန္း ေက်ာင္းစာေမးပြဲအခန္းထဲမွာ ရခဲ့၏။ ကၽြန္ေတာ္ စာေမးပြဲေျဖတုိင္း ေက်ာင္းေတာင္ဖက္ ကုန္းျမင့္ေပၚမွ အိမ္ႀကီးဆီက စႏၵယားသံ ထြက္ေပၚလာေလ့ရွိ၏။ ဘယ္သူတီးမွန္းမသိ။ ထုိလက္သံရွင္ကို ကၽြန္ေတာ္ အလြန္ေက်းဇူးတင္၏။ စႏၵယားစမ္းသံ နားဆင္ရင္း စာေမးပြဲေျဖရသည္မွာ လြန္စြာလက္ေတြ႔လွပါ၏။

သုိ႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တုိင္ေတာ့ စႏၵယားမတီးခ်င္။ စႏၵယားသည္ ဧည့္ခန္းတြင္ အခန္႔သား ထုိင္၍ တီးရေသာပစၥည္း၊ သူ႔ဆီ တီးသူက သြားရသည့္ ပစၥည္း၊ ဟန္ႀကီးပန္ႀကီးႏိုင္၏။ ကၽြန္ေတာ့္လုိ ေျခသလံုးအိမ္တုိင္သမားႏွင့္ မအပ္စပ္။ သြားခ်င္ရာ ယူသြားႏိုင္ေသာ တေယာျပားေပါ့ေပါ့ကေလးကို ကၽြန္ေတာ္ကိုင္မည္။ ထုိ႔ေနာက္ စႏၵယားတီးသူႏွင့္ေတြ႔လွ်င္ တေယာသံႏြဲ႔ႏြဲ႔ကေလးႏွင့္ ကပ္လုိက္ ခြာလုိက္ ဂီတသံစဥ္မ်ား ႏွီးေႏွာမည္ ဟူေသာ အိပ္မက္ျဖစ္၏။

ယင္းသုိ႔ျဖင့္ လသာေသာ၊ လေမွာင္ေသာ စလင္းညမ်ားတြင္ ကၽြန္ေတာ္ တေယာကိုင္ျဖစ္ေလသည္။ အုတ္တံတားမွ ကိုေအာင္၊ ကိုလူေလး၊ ကုိထြန္း၊ ပန္းထိမ္တန္းမွ ကိုေဖေအာင္၊ သူတုိ႔ႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္သည္ ဘင္ဂ်ိဳ၊ မယ္ဒလင္၊ တေယာသီခ်င္းသံမ်ားျဖင့္ ေစ်းခ်ိဳတစ္ရပ္ကြက္လံုး လမ္းစံုေလွ်ာက္ကာ နားေသာတ ဆင္ေစခဲ့၏။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆင္ျဖဴကၽြန္း ဂီတသမားမ်ားႏွင့္လည္း သိကၽြမ္းခင္မင္လာ၏။ ျပည္လွေဖ၏ ‘သက္ေ၀’ သီခ်င္းကို စႏၵယားႏွင့္ တေယာ တြဲတီးရသည့္အခါ အိပ္မက္မက္ခဲ့သလုိ ၿငိမ့္ေညာင္းသာယာသည့္ ဂီတယဥ္ေက်ာ နစ္ေမ်ာေနခဲ့ရ၏။

ေစ်းခ်ိဳရပ္ကြက္အတြင္း ဦးစိန္ခိုိင္တုိ႔ ဦးစီးေသာ ဗုဒၶေ၀ယ်ာ၀စၥအသင္းက စလင္းဘုရားေစတီအႏွံ႔ သီတင္းေန႔တုိင္း ဆြမ္းကပ္လွဴပြဲ က်င္းပရာတြင္လည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တေယာ၀ိုင္းမ်ားက ဂီတျဖင့္ လုပ္အားလွဴခဲ့ၾက၏။ ေစ်းအေနာက္ပိုင္း ၿမိဳ႔ထဲပိုင္းတြင္လည္း တေယာကိုအံၾကည္တုိ႔အဖြဲ႔က ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေစ်းခ်ိဳႏွင့္အလားတူ ေဆာင္ရြက္ၾက၏။ ဤသုိ႔ေသာ ဆြမ္းႀကီးခံ ဆြမ္းကပ္အဖြဲ႔မ်ား၏ သာယာေသာတေယာ၀ိုင္း ဂီတမ်ိဳးကို အျခားမည္သည့္ ၿမိဳ႔နယ္တြင္မွ ကၽြန္ေတာ္ မၾကဳံဆံုခဲ့ဖူးေခ်။

ဂ်ပန္ေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ေနာက္ထပ္ အိပ္မက္တစ္ခုကိစၥ ေပၚလာျပန္၏။

ေတာင္မ်ားကိုတက္ခ်င္ေသာ (သာမန္အားျဖင့္ အဓိပၸာယ္မရွိ ကိုယ့္ဒုကၡကိုယ္ရွာေသာ) အိပ္မက္ျဖစ္ေလသည္။ ယင္းအိပ္မက္အရ ရခုိင္ရိုးမကိုေက်ာ္၍ မင္းဘူးမွ အမ္းၿမိဳ႔သုိ႔ လမ္းေဖာက္လုပ္ေနေသာ ေခၽြးတပ္အလုပ္စခန္းတြင္ ကၽြန္ေတာ္ သြားေရာက္လုပ္အားေပးျခင္းျဖစ္၏။

ဂ်ပန္ေခတ္ ေမာ္လၿမိဳင္-သံျဖဴဇရပ္မွ ကမၻာေက်ာ္ မီးရထားလမ္း ေခၽြးတပ္စခန္းအေၾကာင္း ၾကားဖူးၾကလိမ့္မည္။ (ေဟာလီး၀ုဒ္မွ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားရုိက္ထား၏။) ထုိစခန္းတြင္ မဟာမိတ္ ျဗိတိသွ်သံု႔ပန္းမ်ား အပါအ၀င္ လူေပါင္း သိန္းႏွင့္ခ်ီ၍ ေသေၾကပ်က္စီးခဲ့၏။ မင္းဘူး-အမ္းလမ္းမွာ ထုိမွ်ေတာ့ မဆုိး၀ါး။ သုိ႔ေသာ္ အေသအေပ်ာက္မနည္းလွ၍ မည္သူမွ် မသြားခ်င္။

ၿမိဳ႔နယ္တာ၀န္တစ္ခုခု လုပ္ေနသူျဖစ္လွ်င္ ေခၽြးတပ္မွ ကင္းလြတ္ခြင့္ရွိ၏။ ကၽြန္ေတာ္က ၿမိဳ႔လံုျခံဳေရး ၀ါးခၽြန္တပ္၊ တနလၤာေန႔ည ကင္းစိတ္မွဴးျဖစ္၏။ သုိ႔ေသာ္ သြားခ်င္စိတ္ရွိ၍ ထလုိက္သြားခဲ့ေလသည္။ ေမာင္ေမာင္လတ္(ေနာင္)၏ ဦးေလးတစ္ဦးလည္း ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္အတူ ပါ၏။ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ပညာတတ္မ်ားျဖစ္၍ ေပါက္တူးကိုင္သူ ေခၽြးတပ္သားေတာ့ မလုပ္ရ။ စခန္းမွဴးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းရေလသည္။

ကၽြန္ေတာ့္စခန္းအမည္မွာ ‘ေတာင္ေစာက္’ ျဖစ္၏။ ကၽြန္ေတာ့္စိတ္ႀကိဳက္ အေ၀းဆံုး စခန္းျဖစ္ၿပီး ေတာင္ထိပ္ နတ္ေရကန္၊ ထံုးႀကီး စသည္တုိ႔ကုိ ေက်ာ္လြန္သြား၏။

ကၽြန္ေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္ရသည္မွာ ေခၽြးတပ္သား(သံုးဘြန္တုိက္) လူ ၃၀၀ ျဖစ္ေလသည္။ သူတုိ႔၏ ေန႔တြက္လစာကိစၥ၊ စား၀တ္ေနေရး၊ က်န္းမာေရး။ လူမႈေရးကိစၥတုိ႔မွာ ကၽြန္ေတာ့္တာ၀န္ျဖစ္၏။ အသက္ ၁၈ႏွစ္ပင္ မျပည့္ေသး၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုပင္ မအုပ္ခ်ဳပ္တတ္ေသာ ကၽြန္ေတာ္က တပ္သား ၃၀၀ ႏွင့္ လမ္းတာ၀န္ခံ ဂ်ပန္လက္နက္ကိုင္ ၅ဦးအား စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ဖုိ႔ ဘယ္မွာ လြယ္မည္နည္း။

စခန္းမွဴး ကၽြန္ေတာ့္တဲကေလးမွာ ၀ါးေတာႀကီးအတြင္း ေတာင္ထိပ္တစ္ခုေပၚမွာရွိ၏။ ေနျမင္ လျမင္ အလြန္လွပခမ္းနားေသာ ရခုိင္ရိုးမ ရႈခင္းကလည္း ရင္သပ္ရႈေမာဖြယ္ ျဖစ္ပါ၏။ စိမ့္စမ္း ေရတံခြန္မ်ား ႏွင့္ လြန္စြာသာယာ၏။ ကၽြန္ေတာ့္ တဲကေလးကို ‘ေ၀ဠဳ၀န္’ ဟု အမည္ေပးထား၏။

ဤပတ္၀န္းက်င္တြင္ ဂ်ပန္ ၅ဦးႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္ မၾကာခဏ ရန္ျဖစ္ေနရေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္က စာေပဟူသမွ် ေလ့လာသူျဖစ္၍ ဂ်ပန္စာ၊ စကား။ အတန္အသင့္ နားလည္ေန၏။ သူတုိ႔ေအာ္လွ်င္ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း တတ္သမွ် ျပန္ေအာ္၏။ ေအာ္ရျခင္းအေၾကာင္းမွာ ေနပူမုိးရြာ တပ္သားမ်ား ပင္ပန္းဆင္းရဲလွ၍ ဖ်ားနာေနၾကၿပီး အမ်ားစုမွာ ေျပးခ်င္လွၿပီ၊ ၾကာရွည္ ကၽြန္ေတာ္ မထိန္းႏိုင္။

မၾကာမီ ငျပယ္စခန္းခ်ဳပ္မွ ဂ်ပန္ဗိုလ္ႀကီးတစ္ဦး ဆင္းလာေလသည္။ သူက ျဖဴျဖဴျမင့္ျမင့္၊ ပညာတတ္ဟန္ ယဥ္ေက်း၏။ ကၽြန္ေတာ့္တဲအတြင္း သူ၀င္ထုိင္ၿပီး ေအးေအးေဆးေဆး စကားေျပာ၏။ ဂ်ပန္တစ္၀က္၊ အဂၤလိပ္တစ္၀က္ ေလေပးေျဖာင့္သလုိရွိ၏။ ကၽြန္ေတာ္ရွင္းျပသည္မ်ားကို သူက နားေထာင္၏။ ထုိ႔ေနာက္ ကၽြန္ေတာ့္၀ါးစားပြဲကေလးေပၚမွ ဒိုင္ယာရီလုိလုိ စာအုပ္ကေလးျမင္ၿပီး သူခြင့္ေတာင္း ယူၾကည့္၏။

စာအုပ္တြင္ ကၽြန္ေတာ္ ေတာေတာင္ ပန္းခ်ီကားမ်ား ခဲႏွင့္ ပံုၾကမ္းေလာင္းထား၏။ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ပို႔ေသာမဲဇာမွ မိဘကိုလြမ္းလြမ္းႏွင့္ ကဗ်ာအတုိအစအခ်ိဳ႔ ဖြဲ႔ထား၏၊ ထုိ႔ေနာက္ ဂ်ပန္စာအခ်ိဳ႔ရွိ၏။ ဂ်ပန္ဗုိလ္က ဂ်ပန္စာမ်ားကိုဖတ္ၿပီး မ်က္လံုး၀ိုင္းၾကည့္ေနေလသည္။

ျပည္လွေဖ၏ ‘သက္ေ၀’ သီခ်င္းမွ ‘ဓူ၀ံၾကယ္ေျမမွခေၾကြ’ အပိုဒ္ကို ဂ်ပန္စာ(ကတခန) ျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္စမ္းသပ္ ဘာသာျပန္ထားခ်က္မ်ားျဖစ္၏။ ၾကယ္ျမင္၊ လျမင္ ဤေတာင္ထိပ္ေပၚတြင္ ညအခါ လြမ္းစရာေကာင္းလွသျဖင့္ ဤသီခ်င္းကို အစဥ္လုိလုိ ကၽြန္ေတာ္ညည္းမိခဲ့ေလသည္။

သီခ်င္းအေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္ေျပာျပသည္ကို ဂ်ပန္ဗိုလ္က ၿပံဳးၿပံဳးႏွင့္နားေထာင္ၿပီး ႏႈတ္ဆက္ျပန္သြား၏။ သူက ဘာေတြအမိန္႔ေပးထားခဲ့သည္မသိ။ လမ္းတာ၀န္ခံ ၅ ဦးသည္ ကၽြန္ေတာ္ေျပာလွ်င္ ဘာကိုမွ် မျငင္းေတာ့ေခ်။ ထုိအခါ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ စလင္းသား တပ္သားႏွစ္ဦးသည္ အမ္းၿမိဳ႔သုိ႔ဆင္းၿပီး တပ္သားအားလံုးလုိခ်င္ေနေသာ ေဆးလိပ္မ်ား၊ စားစရာအခ်ိဳအခ်ဥ္မ်ား၊ ေဆး၀ါး စသည္မ်ား ၀ယ္ယူၾက၏။ မၾကာမီ ရန္ကုန္မွ ေဒါက္တာ ဦးေရႊသြင္ ေတာင္ေပၚတက္လာ၏။ ‘အမယ္ေလးဗ်ာ၊ တစ္လမ္းလံုး ငရဲပါပဲ။ ခင္ဗ်ားစခန္းမွာေတာ့ သာသာယာယာပါကလား’ ဂ်ပန္ ၅ ဦးက ငါးေၾကာ္မ်ား၊ ဂ်ပန္ဟင္းမ်ားႏွင့္ ဧည့္ခံေကၽြးေမြးသည္ကို အားပါးတရစားရင္း သူကေျပာ၏။

ေဒါက္တာႏွင့္ကၽြန္ေတာ္ တုိင္ပင္ၿပီး ငွက္ဖ်ားစြဲစ တပ္သား ၂၀ ခန္႔ကုိ ေဆးစာေပးကာ ေတာင္ေအာက္ အိမ္ျပန္လႊတ္လုိက္ၾကေလသည္။

ဤေခၽြးတပ္စခန္းအေၾကာင္း စာတစ္အုပ္သီးသန္႔ ဖြဲ႕ေလာက္၏။ သုိ႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္ မေရးခ်င္။ လူ႔ေလာကကား ဒုကၡအတိမွ်သာတည္းဟူေသာ တရားကို ဤေတာင္ေပၚတြင္ ကၽြန္ေတာ္ လက္ေတြ႕ မ်က္ျမင္ၾကံဳခဲ့သည္ဟု အတိုခ်ံဳးလုိသည္။

ထုိအခ်ိန္တြင္ မဟာမိတ္ေလယာဥ္မ်ားသည္ ေတာင္ေပၚစခန္းမ်ားကို ေကာင္းကင္မွ မၾကာခဏ ၀ဲၾကည့္ေနေလၿပီ။ ေနာက္ပိုင္း ဗံုးၾကဲတုိက္ခုိက္ေသာအခါတြင္မူ ကံအားေလ်ာ္စြာ စခန္းတြင္ ကၽြန္ေတာ္မရွိ။ ကိုယ္တုိင္ ေတာင္ေပၚ ငွက္ဖ်ားမိကာ စလင္းသုိ႔ ျပန္ေရာက္ေဆးကုေန၏။ ေတာင္ေပၚသို႔လည္း ျပန္မတက္ျဖစ္။ ဂ်ပန္မ်ား ေျပးဖုိ႔ျပင္ေနေသာအခ်ိန္တည္း။

စလင္းၿမိဳ႕ကိုလည္း မဟာမိတ္ေလယာဥ္ ၄ စင္းက ၀ဲကာပတ္ကာ ဗံုးမ်ား အတြဲလုိက္ ျဖဳတ္ခ် တုိက္ခုိက္၏။ စက္ေသနတ္မ်ား ဆြဲ၏။ ရပ္ကြက္အခ်ိဳ႔ မီးေလာင္၏။ ဗံုးခုိက်င္းထဲမွ အားလံုးကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမင္ေနၾက၏။ ဂ်ပန္ကို တုိက္ျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္း ၿမိဳ႔သာ ပ်က္ခဲ့ရေလသည္။

၁၉၄၅ ခု၊ မတ္လတြင္ ဗမာ့ေတာ္လွန္ေရးေပၚလာၿပီး တစ္ေခတ္ေျပာင္းသြား၏။

* * * * *

မုန္တုိင္းမစဲေသးေခ်

တစ္ေခတ္ေျပာင္းသလုိ ကၽြန္ေတာ့္ဘ၀လည္း တစ္ခ်ိဳးေျပာင္းသြားခဲ့၏။

အဓိကအေၾကာင္းမွာ မိခင္ႏွင့္ ဖခင္သည္ သူတုိ႔ခ်စ္ေသာ ဇာတိေျမမွာပင္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး အခ်ိန္မ်ားမ်ား မျခားလွပဲ ဘ၀မွ အနားယူေခါင္းခ်သြားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ မိဘမ်ားသည္ ကၽြန္ေတာ့္လက္ေပၚမွာပင္ ကြယ္လြန္သြားၾက၏။ ေခတ္ၾကမ္းႀကီးထဲတြင္ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာ အျပည့္မဟုတ္ေသာ္လည္း မိဘမ်ား စိတ္ခ်မ္းသာ ေပ်ာ္ရႊင္ေအာင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ တတ္အားသမွ် ျပဳစုေကၽြးေမြးႏိုင္ခဲ့၍ ေက်နပ္ပါ၏။

ဖခင္၏ အစ္မရင္း အေမစိမ္းႏွင့္ သမီးမ်ားသည္ ကုႆိနာရံုဘုရား အေနာက္ဖက္ျခံႀကီးတြင္ ေနထုိင္၍ စစ္မျဖစ္မီက ‘ေပ်ာ္ရႊင္’ ဓာတ္ပံုဆုိင္ဖြင့္ခဲ့၏။ ဂ်ပန္ေခတ္ တစ္ခ်ိန္လံုး ဆုိင္ပိတ္ထားရၿပီး ယခု စစ္ႀကီးအၿပီး (၁၉၄၅-၄၆) တြင္ ျပန္ဖြင့္ေလသည္။ အစ္မႀကီးမ်ားက အကူအညီေတာင္းသည့္အျပင္ ဓာတ္ပံုကိုလည္း စိတ္၀င္စားသည့္အေလ်ာက္ ကၽြန္ေတာ္ ပန္းထိမ္ႏွင့္ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္နားကာ ဓာတ္ပံုဆရာျဖစ္လာ၏။ ထုိ႔ေနာက္ စလင္းေစ်းအနီး ဆုိင္သစ္၊ လုပ္ငန္းသစ္မ်ားက အပ္ႏွံ၍ ဆုိင္းဘုတ္မ်ား လက္ခံေရးမိရာမွ ပန္းခ်ီဆရာဟူ၍လည္း ကၽြန္ေတာ့္ကို သတ္မွတ္လာၾကျပန္၏။

ဓာတ္ပံုႏွင့္ ပန္းခ်ီကုိ ကၽြန္ေတာ္ စိတ္၀င္စားရံုမွ်သာ ရွိခဲ့၏။ ေရနံေခ်ာင္းတြင္ ဆရာႀကီး ဦးေမာင္ေမာင္ျမ၊ ဦးေမာင္ေမာင္ထြန္း၊ ဦးလွတင္တုိ႔ထံမွ ပန္းခ်ီအေျခခံေကာင္းေကာင္း ရခဲ့၏။ ယင္းပညာတုိ႔ျဖင့္ အသက္ေမြးရန္ေတာ့ မရည္ရြယ္ခဲ့ေခ်။ သို႔ေသာ္ မထင္မွတ္ပဲ စလင္းတြင္ အလြန္ေက်ာ္ၾကား လူသိမ်ားခဲ့ရေလသည္။ ဆရာမ်ား၏ေက်းဇူးပင္ ျဖစ္ပါ၏။

စစ္ၿပီးစ ဓာတ္ပံုလုပ္ငန္းမွာ ကိရိယာပစၥည္း အလြန္ခ်ိဳ႕တဲ့သေလာက္ အလြန္ပညာပါလွ၏။ ၆ လက္မ၊ ၈ လက္မ။ ၁၂ လက္မ ကင္မရာအိုးႀကီးမ်ားကုိ သံုးေခ်ာင္းေထာက္ေပၚ တင္၍ ခ်ိန္၊ အ၀တ္နက္ႀကီးျခံဳ၊ မွန္ဘီလူးတြင္ ရွတ္တာ၊ အပါခ်ာ၊ ဘာခလုတ္မွ မပါပါ။ အဖံုးကို လက္ႏွင့္ ခ်ိန္ဆဖြင့္ကာ ရုိက္ရျခင္းျဖစ္၏။ ဖလင္မေပၚေသး၊ အလြန္ေႏွးေသာမွန္ခ်ပ္မ်ားကိုသံုးရ၏။ လွ်ပ္စစ္မီးမရွိ၊ ေနေရာင္ကို အားကိုးရ၏။ ေဆးမ်ားကို မိမိဘာသာ ခ်ိန္တြယ္စပ္ဟပ္ရ၏။ ပံုႀကီးခ်ဲ႕စရာပစၥည္းမရွိ၊ ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္ျဖင့္ခ်ဲ႕ရ၏။

ဤနည္း ဤပံုစံျဖင့္ ေတာရွင္ျပဳအလွဴ၌ လႈပ္ရွားေနေသာျမင္းမ်ား၊ ပရိသတ္မ်ားအားလံုးကို မိေအာင္ရုိက္ဖုိ႔ မည္မွ်ခက္မည္ကို ေတြးၾကည့္ႏိုင္၏။ သုိ႔ေသာ္ ဤနည္း ဤပံုစံျဖင့္ပင္ ေရႊစက္ေတာ္ဘုရားပြဲေတာ္တြင္ ဓာတ္ပံုဆုိင္ဖြင့္ကာ မန္းေခ်ာင္းေရထဲ၌ ပြဲေတာ္ အစအဆံုး ကၽြန္ေတာ္ဓာတ္ပံုဆရာလုပ္ခဲ့ဖူး၏။ ဓာတ္ပံုသည္ မိန္းကေလးမ်ားအႀကိဳက္ျဖစ္ရာ လူပ်ိဳေပါက္အရြယ္ ကၽြန္ေတာ့္ေဘး၌ ေတာေရာၿမိဳ႕ပါ အပ်ိဳေတြ ၀ိုင္း၀ိုင္းလည္ေနမည္ကိုလည္း ျမင္ေယာင္ၾကည့္ႏိုင္ပါေသး၏။

အေပ်ာ္စကားဖယ္၍ အတည္ေျပာရလွ်င္ အသက္ေမြးမႈပညာတစ္ရပ္၏ သေဘာႏွင့္လက္ေတြ႕ကို စလင္း၊ ဆင္ျဖဴကၽြန္းတြင္ ကၽြန္ေတာ္ ဓာတ္ပံုဆရာလုပ္ရာမွ စတင္သိရွိရသည္ဟု ဆုိခ်င္ပါ၏။ ကၽြန္ေတာ္က အဂၤလိပ္စာတတ္သျဖင့္ ကမၻာ့ဓာတ္ပံုမဂၢဇင္းမ်ား၊ ကတ္တေလာက္မ်ား စသည္တုိ႔ကုိ ရႏိုင္သမွ် ရွာေဖြဖတ္ရႈ ေလ့လာစမ္းသပ္၏။ ထုိအခါ အေျခခံလည္းသိ၊ လက္ေတြ႕လည္းရွိသျဖင့္ ဤပညာရပ္ကို စီးပြားျဖစ္ အသံုးခ်ႏိုင္ေအာင္အထိ ကၽြန္ေတာ္ကၽြမ္းက်င္ခဲ့ေလသည္။ ဤတြင္ ကၽြန္ေတာ္ဆုိလုိရင္းမွာ တစ္ခုပညာ ကိုယ္စီပါလ်က္ ပညာရပ္တစ္ခုျဖင့္ အသက္ေမြးၿပီဆုိလွ်င္ သူလုိကုိယ္လုိအဆင့္မ်ိဳး၌ တင္းတိမ္မေနသင့္။ အစဥ္ မ်က္စိဖြင့္ကာ ရွာေဖြေလ့က်င့္ႏိုင္မွ တကယ့္ပညာရွင္အဆင့္သို႔ ေရာက္မည္ဟု ကၽြန္ေတာ့္ကိုယ္ေတြ႕ တင္ျပျခင္းျဖစ္သည္။

ပန္းခ်ီပညာကား ဓာတ္ပံုပညာထက္ပင္ ပုိ၍ေလးနက္သိမ္ေမြ႕လွပါ၏။ တကယ္ေတာ့ ကုိယ့္ကိုယ္ကုိ ‘ပန္းခ်ီဆရာ’ ဟု ကၽြန္ေတာ္မေျပာ၀ံ့ေခ်။ စလင္းက ကၽြန္ေတာ့္အား ပန္းခ်ီပညာႏွင့္ပတ္သက္၍ အထင္ႀကီးသည္မွာ ၾကံဳႀကိဳက္မႈတစ္ရပ္သာ ျဖစ္ေလသည္။

ယင္းၾကံဳႀကိဳက္မႈသည္ စလင္းၿမိဳ႕၏ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနမ်ားႏွင့္လည္း ဆက္ႏြယ္လ်က္ရွိ၏။ ထုိစဥ္က စလင္းၿမိဳ႕ကို ရဲေဘာ္၀ါ၊ ရဲေဘာ္ျဖဴ၊ ကြန္ျမဴနစ္၊ အလံနီ စသည္ျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးအျမင္ကြဲလြဲသူမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ေနစဥ္ကာလျဖစ္၏။ ထုိအဖြဲ႕မ်ားသည္ အစိုးရကိုလည္းတုိက္ အခ်င္းခ်င္းလည္း တုိက္ၾက၏။ ၀မ္းနည္းဖြယ္ရာ ေသြးထြက္သံယုိကိစၥမ်ား မၾကာခဏျဖစ္ေပၚေနခဲ့၏။ အစိုးရသည္ စလင္းသို႔ မ၀င္ႏိုင္။ ၀င္လာလွ်င္ေခတၱမွ်သာျဖစ္ၿပီး ျပန္ဆုတ္သြားရ၏။ စလင္းအေနာက္ဖက္ ေတာေတာင္မ်ားကလည္း ဤအဖြဲ႕မ်ားရပ္တည္ႏိုင္ေအာင္ အားေပးသလုိရွိ၏။

ထုိအခ်ိန္တြင္ ေက်ာင္းမ်ားဖြင့္၍ စာသင္လ်က္ရွိေသာ္လည္း ဆရာမ်ားမွာ အစိုးရ၏လစာကုိ မခံစားၾကရရွာေခ်။ သို႔ေသာ္ ေစတနာမပ်က္၊ စာသင္မပ်က္ ဇြဲေကာင္းလွ၏။ ထုိအခါ စလင္းေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားက စိတ္ကူးတရ ျပဇာတ္ကၿပီး ရန္ပံုေငြရွာကာ ေက်းဇူးရွင္ဆရာမ်ားအား ေထာက္ပံ့ရန္ စီစဥ္၏။ ဤတြင္ ကၽြန္ေတာ္ ျပဇာတ္အတြက္ ဆက္တင္ကားႀကီးမ်ားေရးေပးရန္ တာ၀န္ယူခဲ့ရေလသည္။

ဆက္တင္ကားႀကီးမ်ားမွာ ၿမိဳ႕လယ္ဇာတ္ရံု ဇာတ္စင္ႀကီးႏွင့္အျပည့္ ေပ ၂၀၊ ေပ ၂၅ ႀကီးမားလွ၏။ နဖူးစည္းကား ျပည္ဖံုးကားအတြင္းပိုင္း ေတာေတာင္ ထုိးကားတစ္ခ်ပ္၊ ထုိ႔ေနာက္ လူမ်ား စားပြဲကုလားထုိင္မ်ားပါ ထုိင္ရာမထ ေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္ေသာ ဆံုလည္ကားႀကီး ၄ ခ်ပ္။ ရန္ကုန္ ၀င္း၀င္းရုံျပဇာတ္ႀကီးမ်ားကုိ မျမင္ဖူးဘဲ အတုယူၿပီး ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ေတြ လုပ္ၾက၏။ လက္သမားဆရာမ်ား၊ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ားႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္ တရုန္းရုန္း အလုပ္ရႈတ္ေနၾကေတာ့၏။

ျပဇာတ္အမည္၊ ဇာတ္လမ္း ဇာတ္အိမ္၊ ပါ၀င္ကျပသူမ်ား စသည္တုိ႕ကုိ ကၽြန္ေတာ္ ေမ့ေလ်ာ့ေနၿပီး ျပည္ဖုံးကားႀကီးတြင္ ဓူ၀ံၾကယ္ကုိ လွမ္းဆြတ္ေနေသာ ခါးေတာင္းက်ိဳက္ႏွင့္ လူငယ္တစ္ဦး၏ပုံ ျဖစ္သည္ကုိေတာ့ မွတ္မိေနေသး၏။

မုိင္းကုိင္စကၠဴမ်ားကပ္ထားေသာ ႏွီးေခ်ာဖ်ာကားခ်ပ္ေပၚတြင္ ပုိစတာေဆးေရာင္စုံျဖင့္ စုတ္ခ်က္ရဲရဲ သြက္သြက္ၾကမ္းၾကမ္း ပက္ျဖန္းေရးဆြဲရျခင္းျဖစ္၏။ တစ္ေန႕ တစ္ကားၿပီး၏။ ကားေရးေနစဥ္ ကၽြန္ေတာ့္ပတ္လည္တြင္ ပရိသတ္မ်ား ၀ုိင္းလ်က္ရွိတတ္၏။

တကယ္ေတာ့ ဤမွ်ႀကီးမားေသာ ဆက္တင္ကားခ်ပ္မ်ိဳး ကၽြန္ေတာ္မေရးဖူးေခ်။ စိတ္မွန္းႏွင့္တတ္သမွ် လက္တည့္စမ္းလုိက္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါ၏။

ကားမ်ားကုိ အနီးကပ္ၾကည့္လွ်င္ ေဆးစက္ေဆးကြက္မ်ားသာ ျမင္ရ၏။ ခပ္လွမ္းလွမ္းမွၾကည့္လွ်င္ ပုံေပၚလာ၏။ ညမီးေရာင္တြင္ေတာ့ အလြန္လွပေခ်ာေမြ႕ခမ္းနားလ်က္ အသက္၀င္လႈပ္ရွားေနေလသည္။ ဤပညာမွာ အလြန္အံ့ၾသစရာျဖစ္၏။ အျခားသူမဆုိထားႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္ပင္လွ်င္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ဤမွ်လက္ရာေျမာက္လိမ့္မည္ မထင္ခဲ့ေခ်။

ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ျပဇာတ္မွာ စလင္းတစ္ၿမိဳ႕လုံး ခ်ီးက်ဴးအံ့ၾသစရာ ေအာင္ျမင္၍ နာမည္ႀကီးသြား၏။ ကၽြန္ေတာ္ ပန္းခ်ီဆရာမွာလည္း ျပဇာတ္ႏွင့္အတူ နာမည္ႀကီးခဲ့ေလသည္။ စစ္စစ္ ႀကဳံႀကိဳက္မႈတစ္ရပ္သာျဖစ္သည္ကုိေတာ့ ကၽြန္ေတာ္သာလွ်င္သိ၏။ သုိ႕ေသာ္ ပန္းခ်ီ ဆက္တင္ကားႀကီးမ်ားကုိ ၾကည့္ရင္း ေဒါက္တာေဂ်ဆင္ဂါးက ကၽြန္ေတာ့အား တုိတုိျပတ္ျပတ္ေျပာ၏။

‘ေဟ ့ေမာင္ရင္ေလး၊ မင္း ရန္ကုန္ကုိဆင္းေတာ့’ ဟုဆုိ၏။

ရန္ကုန္… ရန္ကုန္… ရန္ကုန္စကားကုိ ကၽြန္ေတာ္ စတင္ၾကားလာရၿပီ။

ကၽြန္ေတာ္ ဆက္ႀကိဳးစားေလ့က်င့္လွ်င္ တကယ့္ ပန္းခ်ီဆရာျဖစ္ႏုိင္ပါ၏။ သုိ႕ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္ ရန္ကုန္မွာ ပန္းခ်ီဆရာမလုပ္ခ်င္။ ပန္းခ်ီအလုပ္ကုိ အထင္ေသး၍ေတာ့ မဟုတ္။

စလင္းေက်ာင္းအၿပီး ဆင္ျဖဴကၽြန္း ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ား၏ ျပဇာတ္အတြက္ ကၽြန္ေတာ္ပန္းခ်ီေရး ကူညီရျပန္၏။

ထုိ႕ေနာက္ေတာ့ စလင္း၊ ဆင္ျဖဴကၽြန္း ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္သည္ လြန္စြာရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္ေနၾကၿပီ။

‘ယုလြင္’ အမည္ရွိ ေက်ာင္းသား လက္ေရး မဂၢဇင္းတစ္အုပ္ကုိ စလင္းတြင္ ကၽြန္ေတာ္ထုတ္၏။ ဆင္ျဖဴကၽြန္းတြင္ ‘ပြင့္ျဖဴ’ လက္ေရး မဂၢဇင္းကုိ ထုတ္၏။ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားက ပါ၀င္ေရးသားၾက၏။ ကၽြန္ေတာ္က ၀ထၳဳရွည္၊ ေဆာင္းပါး၊ ကဗ်ား၊ စာညြန္႕ မ်ိဳးစုံေရး၏။ ကေလာင္နာမည္ ဆယ္မ်ိဳးခန္႕ယူထား၏။ အမည္မသိ ကေလာင္ရွင္ျဖစ္၏။

စလင္း ‘ယုလြင္’တြင္ ေမာင္ေမာင္လတ္ (ေနာင္)ႏွင့္ သူေကာင္း ကုိေမာင္ေမာင္တုိ႕က ကၽြန္ေတာ့္ကုိ ၀ုိင္းကူၾက၏။ သူတုိ႕က ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားစာမူမ်ား စုေပးၾက၏။ ကၽြန္ေတာ္က မ်က္ႏွာဖုံး၊ အတြင္း ပန္းခ်ီအားလုံး ေရာင္စုံျခယ္ သရုပ္ေဖာ္ေပး၏။ ထုိစဥ္က ေမာင္ေမာင္လတ္သည္ ရွစ္တန္းေက်ာင္းသားလား မမွတ္မိ၊ ကဗ်ာမ်ားကုိ ေရးစျပဳေနၿပီ။ သူ႕အိမ္မွာ ကၽြန္ေတာ့္ဓာတ္ပုံဆုိင္ႏွင့္ကပ္လ်က္၊ သူက မယ္ဒလင္တီး သီခ်င္းဆုိ၊ ကၽြန္ေတာ္က တေယာထုိး၊ တစ္ခါတစ္ရံ ကၽြန္ေတာ္က သူ႕ဖခင္ ဦးထြန္းစိန္ႀကီး၏ ဟြန္းတေယာကုိ စမ္းၾကည့္၏။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ရူးေဖာ္ရူးဖက္မ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကေလသည္။

ေမာင္ေမာင္လတ္တုိ႕ မိသားစု၊ သူေကာင္း ကုိေမာင္ေမာင္ႏွင့္ လုံးတုိ႕မိသားစုသည္ စလင္းတြင္ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ အရင္္းႏွီးဆုံးလူမ်ားျဖစ္၏။ ကၽြန္ေတာ့္အား မိခင္ ဖခင္ႏွင့္ တစ္မ်ိဳးလုံးကေခၚသလုိ ‘ကုိေသာင္း’ ဟုေခၚ၏။ ကုိေမာင္ေမာင္သည္ ကၽြန္ေတာ္ သူ႕ထံမေရာက္လွ်င္ စလင္းၿမိဳ႕၏ မာစီဒီးျဖစ္ေသာ ကုိယ္ပုိင္ျမင္းလွည္းႏွင့္ လာေခၚတတ္၏။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕သည္ အခ်ိန္အားလွ်င္ အေနာက္တံခါး ေရႊမုေဌာဘုရားကန္လယ္၌ေရျပင္ကုိ ၾကည့္ကာၾကည့္ကာ ၾကည္ႏူးမႈအရိပ္၀ယ္ စကားေဖာင္ဖြဲ႕ေနတတ္သူမ်ား ျဖစ္၏။ စလင္းၿမိဳ႕၌ (သူရဲေကာင္းသုံးေယာက္ ေတာ့မဟုတ္) အရူးသုံးေယာက္ဟု ဆုိေလာက္၏။

‘ယုလြင္’ လက္ေရးမဂၢဇင္းကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ အရူးထ၍ ထုတ္ခဲ့ေသာ္လည္း ထုိမဂၢဇင္းကေလးမွ ‘ေနာင္’ဆုိေသာ ကဗ်ာဆရာကေလး ေမြးဖြားလာခဲ့ေလသည္။

ထိုအခ်ိန္တြင္ ကၽြန္ေတာ္သည္ စစ္ၿပီးစ ဒဂုန္မဂၢဇင္းႀကီးတြင္ ကဗ်ာ၊ စာတုိစာစမ်ား ေရးပုိ႕ပါ၀င္ေနၿပီ၊ သုိ႕ေသာ္ မည္သူ႕ကုိမွ်မေျပာ။ မည္သူမွ်မသိ။ ဒဂုန္မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဒဂုန္ဦးစန္းေငြက ကၽြန္ေတာ္ခ်ာတိတ္ထံစာေရးၿပီး အားေပး၏။ စာမူမ်ား ဆက္ပုိ႕ရန္ေတာင္းခံ၏။ မိမိ၏စာမူကုိ မဂၢဇင္းႀကီး တစ္ခုတြင္ ပုံႏွိပ္စာလုံးမ်ားျဖင့္ ျမင္ရသည္မွာ အလြန္၀မ္းသာၾကည္ႏူးစရာေကာ္ငးလွပါ၏။ (ေနာင္ ၁၅ႏွစ္ခန္႕ ၾကာေသာအခါ ၁၉၆၃ခုနွစ္၌ ဆရာႀကီး ဦးစန္းေငြႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္သည္ ေရွ႕သုိ႕စာေစာင္ ျပန္ၾကားေရးဌာနတြင္ စားပြဲခ်င္းကပ္ထုိင္ကာ အတူတူလုပ္ရင္း ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္မ်ား ေျပာမဆုံးႏုိင္ရွိခဲ့ရ၏။ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ခန္႕ လက္တြဲခဲ့ၾက၏။ စာေပးစာယူသင္တန္းတစ္ခုျဖင့္ အလြတ္ပညာသင္ေက်ာင္းသား ၁၅၀၀ခန္႕အား ဘြဲ႕ရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ၾက၏။

စလင္းၿမိဳ႕တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မတည္မၿငိမ္ရွိေနေသာ္လည္း ၿမိဳ႕မိ ၿမိဳ႕ဖမ်ားသည္ ရုိးရာယဥ္ေက်းမႈပြဲေတာ္မ်ား၊ ၿမိဳ႕၏ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ အားကစားစေသာ လူမႈေရးလုပ္ငန္းမ်ာကုိ အရွိန္မပ်က္ေဆာင္ရြက္ၿမဲ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ၾကသည္မွာ ခ်ီးက်ဴးဖြယ္ျဖစ္၏။ ၿမိဳ႕ထဲပုိင္းတြင္ ဦးေအာင္ပုံ၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ေစ်းခ်ဳိပုိင္းတြင္ ဦးေစာေမာင္ စသူတုိ႕ က လူငယ္တုိ႕၏ အားကစားေလ့က်င့္ေရးကုိ ေစတနာ၀န္ထမ္း ေျမေထာင္ေျမွာက္ေပးလ်က္ရွိ၏။ ဦးခင္ေမာင္၊ ဦးညိဳ (ကၽြန္ေတာ္အမည္ေမ့ေလ်ာေနေသာ) အျခားပုဂၢိဳလ္မ်ားကလည္း လူငယ္ေရးရာဟူသမွ်တြင္ စိတ္၀င္တစား ၀ုိင္း၀န္းလုပ္ကုိင္ၾက၏။ မုန္တုိင္းမစဲႏိုင္ေသာကာလအတြင္း လူငယ္အမ်ားစု လမ္းမွားမေရာက္သည္မွာ ဤပုဂၢိဳလ္တုိ႕၏ လမ္းညႊန္မႈမ်ားေၾကာင့္ဟု ဆုိႏုိင္ပါ၏။

တစ္ခုေသာႏွစ္တြင္ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ား၏ အစီအစဥ္ျဖင့္ စလင္းၿမိဳ႕ ကာယအလွေမာင္ေရြးပြဲႏ်င့္ အေလးမပြဲမ်ားကုိ က်င္းပ၏။ မည္သူက အၾကံျပဳသည္မသိ၊ ခ်ာတိတ္မွ်သာျဖစ္ေသာ ကၽြန္ေတာ့္အား ပန္းခ်ီပညာရွင္အျဖစ္ အကဲျဖတ္အဖြဲ႕တြင္ ထည့္ထားေလသည္။ ထုိ႕အဖြဲ႕တြင္ စစ္ႀကိဳေခတ္ နာမည္ေက်ာ္ စာေရးဆရာ သူရိယကႏၱိ (ေဒါက္တာစိန္ဘန္း) အား ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ ခံုခ်င္းကပ္လ်က္ သိကၽြမ္းခင္မင္ခြင့္ရခဲ့ပါ၏။

ထို႕ေနာက္ ၁၉၄၈ခုႏွစ္ ပထမအႀကိမ္ လြတ္လပ္ေရးေအာင္ပြဲ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားကိုလည္း စလင္းတြင္ အလြန္စည္ကားသိုက္ၿမိဳက္စြာ က်င္းပႏိုင္ခဲ့ၾက၏။ ျပပြဲမ်ား၊ အားကစားၿပိဳင္ပြဲမ်ား၊ စာေပႏွင့္ ပန္းခ်ီၿပိဳင္ပြဲမ်ား၊ ညဥ့္ပိုင္းတြင္ ဇာတ္၊ အၿငိမ့္မ်ားျဖင့္ တစ္ၿမိဳ႕လံုး ေပ်ာ္ရႊင္လႈပ္ရွားေန၏။

ဤလြတ္လပ္ေရးေအာင္ပြဲသည္ ကၽြန္ေတာ့္ဘဝလမ္းခရီးေျပာင္းေစရန္ အေၾကာင္းတစ္ရပ္ကို ေဖာ္ေပးသြားေလသည္။

ဤေအာင္ပြဲမွ ပန္းခ်ီၿပိဳင္ပြဲကိုေတာ့ တရားၿမိဳ႕အုပ္ ဦးလွေက်ာ္ႏွင့္လားမသိ၊ အတူတြဲ၍ စီစဥ္ႀကီးၾကပ္ေပးခဲ့ရ၏။

သို႔ေသာ္ လူငယ္မွ်သာျဖစ္ေသာ ကၽြန္ေတာ္သည္ ၾကံဳေတာင့္ၾကံဳခဲျဖစ္ေသာ ပထမဦးဆံုး လြတ္လပ္ေရးပြဲတြင္ လူငယ္ပီပီ ကိုယ္တိုင္ပါဝင္ ေပ်ာ္ရႊင္လို၏။ လူႀကီးလုပ္မေနခ်င္။ ထို႔ေၾကာင့္ အားကစားၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ေရာ စာေပၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ပါ စာရင္းေပး ဝင္ေရာက္မိ၏။ ဆုမ်ားရလို၍မဟုတ္၊ ရဖို႔လည္း မေမွ်ာ္လင့္။ ဤသို႔ေသာ ၿမိဳ႕နယ္ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ပါဝင္ဖူးေသာ အေလ့အထလည္းမရွိေခ်။

သို႔ေသာ္ အားကစားၿပိဳင္ပြဲတြင္ ကၽြန္ေတာ္ ဆု ၄ ခုရ၏။ အေလးမ (ဘင္တန္ဝိတ္) ပထမ၊ အလ်ားခုန္ တတိယ၊ အျမင့္ခုန္ ဒုတိယ၊ ဝါးလံုးေထာက္ခုန္ ပထမ။

ဤတြင္ ဝါးလံုးေထာက္ခုန္ပြဲမွာ အႀကိတ္အနယ္ျဖစ္၍ တစ္ေၾကာင္း၊ အားကစားတစ္ကြင္းလံုး ေဝးေဝးနီးနီး လွမ္းျမင္ရေသာပြဲျဖစ္၍တစ္ေၾကာင္း ပရိသတ္မ်ား လြန္စြာ စိတ္ဝင္စား အားေပးၾက၏။ ဤပြဲတြင္ အရပ္ေျခာက္ေပျမင့္ေသာ တစ္ရပ္တည္းသား ကိုေငြႀကီးႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္ ေနာက္ဆံုးဗိုလ္လုရ၏။ ကၽြန္ေတာ္က အရပ္ ၅ ေပ၊ ၃ လက္မသာရွိ၏။ သို႔ေသာ္ ကြင္းဘား၊ ႏွစ္တန္းဘား ကစားသူျဖစ္၍ ခါးအေကာ့အပ်ံ ကၽြမ္းက်င္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ အႏိုင္ရသြား၏။ ဤတြင္ ကၽြန္ေတာ္ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသားတစ္စု ေအာ္ဟစ္ေျပးဝင္လာကာ ကၽြန္ေတာ့္ကို ပခံုးမ်ားေပၚ ထမ္း၍ ကြင္းတစ္ပတ္ေျပးၾကေလသည္။

ၿပိဳင္ပြဲမဝင္ဖူးေသာ ကၽြန္ေတာ့္အဖို႔ ထူးျခားလွသည့္ ဤအေတြ႔အၾကံဳကို တစ္သက္လံုး မေမ့ႏိုင္ေတာ့ေခ်။

စာေပၿပိဳင္ပြဲႏွစ္ခုတြင္ ဝတၳဳတိုၿပိဳင္ပြဲမွာေရာ၊ စာစီစာကံုးၿပိဳင္ပြဲမွာပါ ကၽြန္ေတာ္ ပထမဆုမ်ား ရေနျပန္၏။

အားလံုး စုစုေပါင္း ၆ ဆု။

ဤဂယက္သည္ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ ခင္မင္ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားအၾကားတြင္ အေတာ္လႈပ္ရွားေစဟန္ ရွိ၏။ ၿပိဳင္ပြဲအသီးသီးတြင္ ပါဝင္သူလူငယ္အမ်ားစုမွာ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ားသာျဖစ္၏။ သူတို႔သည္ ကၽြန္ေတာ့္အား ဓာတ္ပံုဆရာ၊ ပန္းခ်ီဆရာ၊ တေယာသမားတစ္ဦး အျဖစ္ႏွင့္သာ သိကၽြမ္း ခင္မင္ေနျခင္း ျဖစ္ေလသည္။ ေရနံေခ်ာင္းမွ အဂၤလိပ္ေက်ာင္းသား ႏွစ္ထပ္ကြမ္း ပညာသင္ဆုရတစ္ဦးအျဖစ္ မသိၾကေခ်။

ေနာက္ေန႔မ်ားတြင္ ေတြ႕သည့္အခါ ေက်ာင္းသားသံုးေလးဦး (ကိုပန္းစိန္၊ ကိုခင္စိန္ အပါအဝင္) တို႔က ကၽြန္ေတာ့္အား ဝိုင္းေျပာၾကေလသည္။

“ခင္ဗ်ား… စေကာလားရွစ္ ေက်ာင္းသားမွန္း ကၽြန္ေတာ္တို႔မသိဘူးဗ်ာ။ ၿပိဳင္ပြဲဆုေတြ အမ်ားႀကီး ခင္ဗ်ားယူသြားေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔က အံ့ၾသၿပီး ဆရာရွိန္ကို ေမးၾကည့္တယ္။ ဒီေတာ့မွ ေရနံေခ်ာင္းက အေၾကာင္းေတြသိရတာ။ ႏွေမ်ာစရာႀကီးဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ ခင္ဗ်ားနဲ႔ သက္တူရြယ္တူေတြပဲ။ ခင္ဗ်ားေက်ာင္းျပန္ေနဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ အတူတူ ဆယ္တန္းေတာ့ ဝင္ေျဖဗ်ာ”

သူတို႔ တိုက္တြန္းၾက႐ုံမက စာေမးပြဲ ဝင္ခြင့္ပံုစံမ်ားကိုပင္ ယူလာေပးၾက၏။

စလင္းတြင္ ထိုစဥ္ကရွိေနေသာ စလင္းသား ဆရာဦးရွိန္ႏွင့္ ဆရာစိ္န္ထြန္းတို႔သည္ စစ္မျဖစ္မီက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရနံေခ်ာင္းေက်ာင္း၌ ေက်ာင္းဆရာလုပ္ခဲ့ဖူးသူမ်ား ျဖစ္ပါ၏။

တိုက္တြန္းအားေပးသူမ်ားလွ၍ ကၽြန္ေတာ္ စာေမးပြဲေျဖဖို႔ စိတ္ကူးျပင္ဆင္မိ၏။

ထိုအခ်ိန္တြင္ စာေမးပြဲစနစ္မ်ား ေျပာင္းလဲေနၿပီ။ ေက်ာင္းထြက္လက္မွတ္ရ စာေမးပြဲ (S.L.C) ဟူ၍ ရွိ၏။ တကၠသိုလ္ဝင္ စာေမးပြဲလည္းရွိ၏။ အဂၤလိပ္တစ္ဘာသာတည္း စာေမးပြဲလည္း ရွိ၏။ ဘာေတြမွန္းမသိ။ ထို႔ေၾကာင့္ အားလံုးကိုပင္ တစ္ၿပိဳင္တည္းေျဖရန္ စုတင္လိုက္၏။ ေက်ာင္းတြင္ ၉တန္းကိုပင္ မေျဖခဲ့ရေသာ ကၽြန္ေတာ့္အား ဆရာရွိန္ႏွင့္ ဆရာဦးစိန္ထြန္းတို႔က လုိအပ္သမွ် ေထာက္ခံကူညီေပးခဲ့ၾက၏။

ပံုစံမ်ားတင္သာတင္လိုက္ရသည္။ ကၽြန္ေတာ့္ ေနာင္ေရးကို ကၽြန္ေတာ္ေဝခြဲမရေသး။ မိဘမ်ား၏ ဇာတိ၊ မိဘမ်ားေခါင္းခ်ရာ စလင္းၿမိဳ႕ကို ကၽြန္ေတာ္ မခြာခ်င္။ ပန္းခ်ီႏွင့္တြဲေသာ ကၽြန္ေတာ့္ ဓာတ္ပံုလုပ္ငန္းသည္ ေကာင္းမြန္လ်က္ရွိ၏။ ဆင္ျဖဴကၽြန္းမွာပင္ ‘ေပ်ာ္ရႊင္’ ဓာတ္ပံုဆိုင္ခြဲဖြင့္ကာ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ သူငယ္ခ်င္း ကိုေဖေအာင္ ဦးစီးလုပ္ကိုင္ေနၿပီ။ ဘဝကို သူလိုကိုယ္လိုေလာက္ေတာ့ ရင္ဆိုင္ႏိုင္ၿပီ။

ညီငယ္ႏွစ္ဦးက စလင္းမွာ ေက်ာင္းတက္သည္။ ညီမႏွစ္ဦးက အိမ္မွာ ေဆးလိပ္ခံုေထာင္ထားသည္။ အစ္ကိုအႀကီးဆံုးက မိဘမ်ားကိုယ္စား ေစာင့္ေရွာက္လ်က္ရွိ၏။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မခ်မ္းသာေသာ္လည္း အလုပ္ကိုယ္စီႏွင့္ ဘဝတည္ၿငိမ္ေနၿပီ။

စလင္းသည္ ကၽြန္ေတာ့္အား ဥစၥာစည္းစိမ္ မေပးႏိုင္ေသာ္လည္း ဘဝတြင္ အလြန္အဖိုးတန္ေသာ စိတ္ဓာတ္တည္ၿငိမ္ ရဲရင့္မႈကိုေတာ့ ဖူဖူလံုလံု ေပးႏိုင္ခဲ့ေလသည္။

သူငယ္ခ်င္းမ်ား၏ ေခၚသံ

၁၉၄၉ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လႏွင့္ စက္တင္ဘာလ။

ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ စာေမးပြဲမ်ားကို လြယ္လြယ္ကူကူေတာ့ မေျဖခဲ့ရေခ်။ စာမ်ားခက္သည္ကို မဆိုလို။ ရဲေဘာ္ျဖဴ၊ ကြန္ျမဴနစ္မ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ စလင္းမွ အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ေရနံေခ်ာင္းသို႔ စာေမးပြဲသြားေျဖရသည္မွာ ေမးခြန္းမ်ားထက္ ပို၍ခက္၏။ ဧရာဝတီ၏ အေနာက္ဘက္ကမ္းတြင္ စက္ေသနတ္မ်ားသည္ အေရွ႕ဘက္လွည့္ကာ ေထာင္ထားၾက၏။ အေရွ႕ဘက္ကမ္းကလည္း ထုိနည္းအတူ အေနာက္ဘက္သို႔လွည့္ကာ ေထာင္ထား၏။ ထိုစက္ေသနတ္မ်ား အၾကားတြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ေလွငယ္ျဖင့္ ျမစ္ကိုကူးရေလသည္။ ဤမွ်ဆိုလွ်င္ အေျခအေနကို သိေလာက္ၿပီ။

သို႔ေသာ္ အတိုခ်ံဳးလွ်င္ ဤအခက္အခဲမ်ားၾကားမွပင္ စာေမးပြဲမ်ားအားလံုးကို ကၽြန္ေတာ္ေအာင္လာ၏။ ေက်ာင္းထြက္လက္မွတ္ရ (S.L.C) စာေမးပြဲတြင္ သခ်ၤာ၊ ျမန္မာစာ၊ ပထဝီ ဂုဏ္ထူးမ်ားရ၏။ တကၠသိုလ္စာေမးပြဲတြင္ သခ်ၤာဂုဏ္ထူးရ၏။ အဂၤလိပ္တစ္ဘာသာတည္း စာေမးပြဲတြင္ အဂၤလိပ္စာ ဂုဏ္ထူးရ၏။ ၁၉၄၂ မွ ၁၉၄၉ အထိ (၇)ႏွစ္တာမွ် အခ်ိန္ေျပာင္းလဲခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း စာေမးပြဲကံေကာင္းေသာ ကၽြန္ေတာ့္ ကုသိုလ္္မွာ အရွိန္မေျပေသးေခ်။

စာေမးပြဲမ်ား ေျဖရေသာ ေရနံေခ်ာင္းေက်ာင္းႀကီးမွာ မီးေလာင္သြားေသာ ယခင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေက်ာင္းေဟာင္းေနရာ၌ အသစ္ေဆာက္ထားျခင္း ျဖစ္၏။ စာေမးပြဲေျဖေနစဥ္ ဟိုတုန္းကလို စႏၵယားသံကို မၾကားရေခ်။ အိမ္ႀကီးလည္းမရွိေတာ့။ စႏၵယားေတးသံရွင္ ဘယ္ဆီေရာက္ေနေလသည္မသိ။

စာေမးပြဲမ်ားေအာင္ၿပီး မၾကာမီ ကၽြန္ေတာ့္ထံ ရန္ကုန္ေရာက္ ေရနံေခ်ာင္းသူငယ္ခ်င္းမ်ားက စာတစ္ေစာင္ၿပီးတစ္ေစာင္ ေရးေနၾကေလသည္။ ယခင္ကလည္း စာေရးၾကပါ၏။ မာေၾကာင္းသာေၾကာင္း မိသားစုမ်ားအေၾကာင္း။ ယခုေတာ့ သူတို႔က တစ္မ်ိဳး။

ေဟး… ခ်ာတိတ္။

မင္း… စလင္းေခ်ာင္ထဲမွာ ၿငိမ္ေနတာ ဘာသေဘာလဲကြ၊ တကၠသိုလ္ မတက္ေတာ့ဘူးလား။ မင္းက တို႔တကၠသိုလ္ကို အထင္မႀကီးဘူးေပါ့ ဟုတ္လား။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ မင္း ရန္ကုန္ကို အျမန္ဆင္းခဲ့။ ဒါပဲ။

စာေတြက ထန္မာ၏။

ကၽြန္ေတာ္ကလည္း ခပ္မာမာပဲ ျပန္ေရးလိုက္၏။

သူငယ္ခ်င္း…

မင္းတို႔ တကၠသိုလ္ကို ငါအထင္မေသးဝံ့ပါဘူး။ ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္တင္၊ ဆရာႀကီး ေဒါက္တာ ထင္ေအာင္၊ ဆရာေဇာ္ဂ်ီ၊ ဆရာ မင္းသုဝဏ္တုိ႔ရဲ႕ တကၠသိုလ္ကို ငါ့အိပ္မက္ေတြထဲမွာ အျမဲထည့္မက္ခဲ့ဖူးတယ္ကြာ။ သူတို႔စာေတြကုိ ျမန္မာေက်ာင္း ဒုတိယတန္းကတည္းက ငါဖတ္ခဲ့သည္။ ခုအထိလဲ ဖတ္ေနတုန္းပဲ။ ဒီဆရာႀကီးေတြရဲ႕ တကၠသိုလ္ကို ငါမေရာက္နိုင္တာကေတာ့ ငါ့ကုသိုလ္ေပါ့။

မင္းတို႔က ငါ့ဘဝကို တိမ္စင္လႏွယ္ ထင္ေနၾကတယ္ မဟုတ္လား။ တကယ္ေတာ့ ဟိုတြင္းကုန္း ေခ်ာက္ၾကားထဲက ခယုိခယုိင္ ျမန္မာေက်ာင္းကေလးကေနၿပီး မင္းတုိ႕အဂၤလိပ္ေက်ာင္းႀကီး ငါေရာက္လာတာေတာင္ အႏုိင္ႏုိင္ပဲေဟ့။ ဒါပဲ ငါေျပာမယ္။

ေအး မင္းတုိ႕နဲ႕ေတြ႕လုိ႕ ငါ့မွာ ဒုကၡေရာက္တာ ေတြလဲ အမ်ားႀကီးကြ။ ငါပညာသင္ဆုေတြရ မင္းတုိ႕နဲ႕ စာအတူသင္ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္စာေတြဖတ္ အဲဒီေတာ့ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ စိတ္ကူးေတြ၊ အိပ္မက္ေတြ၊ ျဖစ္ခ်င္တာေတြ တစ္သီတစ္တန္းႀကီး ေပၚလာတယ္။ အဲဒါေတြ တကယ္ျဖစ္ေအာင္ ငါဘယ္လုိလုပ္ရမလဲ။ ဒီအထဲ တုိင္းျပည္ကလည္း အခု (၇)ႏွစ္လုံးလုံး နည္းနည္းမွ မၿငိမ္ဘူးေဟ့။

ေအး ငါအခုေတာ့ ဆုံးျဖတ္လုိက္ၿပီ။ ငါ ရန္ကုန္ကုိ ဆင္းခဲ့မယ္။ ျဖစ္သလုိ ဆင္းလာခဲ့မယ္။

တကၠသုိလ္ကုိေတာ့ ငါမတက္ေတာ့ဘူး။ မင္းတုိ႕နဲ႕အတူ တကၠသုိလ္မွာ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါး ဘယ္ေလာက္စာသင္ခ်င္တယ္ဆုိတာ ငါေျပာစရာလုိမယ္မထင္ဘူး။ ျဖစ္ေအာင္တက္ရင္ေတာ့ တက္ႏုိင္တယ္ ဒါေပမယ့္ ငါလုိခ်င္တဲ့ ဘြဲ႕မ်ိဳးရေအာင္ (၆)ႏွစ္ေတာ့ ေစာင့္ရမယ္။ ငါ့မွာ ေစာင့္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေန လုံး၀မရွိဘူး။

ငါ့ဘ၀က ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္။ ငါ့မိခင္ ကုိယ္၀န္နဲ႕တုန္းက ညလမ္းေလွ်ာက္ရင္း ေျခသန္းကေလးမွာ ျမလက္စြပ္တကြင္း လာစြပ္သတဲ့။ ဒီေတာ့ ငါ့ဘ၀ဟာ တစ္နည္းတစ္ဖုံေတာ့ ျမလုိပဲ ေအးျမပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ သူလုိကိုယ္လုိ လက္မွာမစြပ္ဘဲ လမ္းေလွ်ာက္ရင္း ေျခသန္းမွာ စြပ္တယ္ဆုိေတာ့ ငါလဲ လမ္း အေတာ္ေ၀းေ၀းၾကမ္းၾကမ္း ေလွ်ာက္ရတဲ့ေကာင္ ျဖစ္မွာပဲကြ။

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ မင္းတုိ႕မပူနဲ႕။ မင္းတုိ႕သူငယ္ခ်င္းျဖစ္တဲ့အတြက္ ဆရာမ်ားရဲ႕ တပည့္ျဖစ္တဲ့အတြက္ အမ်ားတကာ ေလးစားရုိေသမယ့္ တကၠသုိလ္ဘြဲ႕တစ္ခုေတာ့ အခြင့္သာတဲ့အခ်ိန္မွာ ငါရေအာင္ ယူေပးပါ့မယ္။ အဲဒါ စိတ္ခ်။

စလင္းမွာ ငါၾကာေနတာက စလင္းဟာ ငါ့မိဘ ဘုိးဘြားေတြရဲ႕ ဇာတိ၊ ငါ့မိဘေတြ ေခါင္းခ်ရာ အရပ္ပဲ။ ၿပီးေတာ့ ငါတကၠသုိလ္ေရာက္ရမယ့္အခ်ိန္မွာ ကာလယႏၱရားႀကီး စက္ပ်က္ၿပီး စလင္းကုိ ငါေရာက္သြားတယ္။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္လဲ သိလား။ အရပ္စကားနဲ ့ေျပာရရင္ စလင္းမွာ ငါ့သုိက္ရွိတယ္ေလကြာ။ ဒီအသို္က္အၿမဳံကုိ ခြဲခြာၿပီး ရန္ကုန္ဆင္းလာဖုိ႕ ငါအေတာ္ စိတ္တင္းရလိမ့္မယ္။

မင္းတုိ႕နဲ႕ ငါ ရန္ကုန္မွာ ေတြ႕မယ္။ ဒါပဲ။

****

သစ္ရြက္ေၾကြမ်ားႏွင့္အတူ

ျဖစ္သလို ဆင္းလာမည္ဆိုသည့္အတိုင္း ျဖစ္သလို စီစဥ္ရသည့္အခါ ကၽြန္ေတာ့္တြင္ ရန္ကုန္သြားရန္ စရိတ္ ေငြတစ္ရာ့အစိတ္ (၁၂၅ က်ပ္) မွ်သာရွိ၏။

စလင္းမွေခ်ာက္သို႔ကူး။ ေမာင္ေမာင္လတ္တို႔က ထိုအခ်ိန္တြင္ ေခ်ာက္မွာ ေျပာင္းေရႊ႕ေနၾကၿပီ။

ဦးထြန္းစိန္ႀကီး၊ ေမာင္ေမာင္လတ္တို႔အိမ္မွာ ညအိပ္၊ မနက္ေစာေစာ ထမင္းေၾကာ္စား၊ ေလယာဥ္ရုံးသြား၊ ရန္ကုန္ေလယာဥ္လက္မွတ္ ဝယ္ၿပီးေသာအခါ ကၽြန္ေတာ့္လက္ထဲ ေငြက်ပ္ႏွစ္ဆယ္သာ က်န္ေတာ့၏။

ေငြကေလး တစ္ရာ့အစိတ္ႏွင့္ ေလယာဥ္စီးရသလားဟု အျပစ္တင္မေစာပါႏွင့္။ ထိုစဥ္က (၁၉၅၀ ခုႏွစ္၊ မတ္လ) ရန္ကုန္အသြား ကားလမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ဟိုေနရာ၊ ဒီေနရာ တိုက္ပြဲေတြရွိေနဆဲျဖစ္၏။ မုန္တိုင္းက မစဲေသးေခ်။ ကားလမ္းကသြားလွ်င္ ေရာက္ဖို႔ပင္မေသခ်ာ။

ေခ်ာက္၊ လမ္းရြာေလဆိပ္မွ မနက္ ၁၁ နာရီခန္႔တြင္ ေလယာဥ္ထြက္၏။ မြန္းလြဲ ၁ နာရီတြင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ရန္ကုန္-မဂၤလာဒံု ေလဆိပ္မွာ ေရာက္ေနၿပီ။ ကၽြန္ေတာ့္ဘဝခရီးကား ေျပာင္းလဲၿပီဆိုလွ်င္ ဤမွ် ျမန္ဆန္တတ္ပါ၏။

ရန္ကုန္သို႔ ကၽြန္ေတာ္မေရာက္ဖူးေခ်။ ေဆြမ်ိဳးညာတိလည္းမရွိ။ ယခုလာစဥ္ အေဖာ္လည္းမပါ။ ဘယ္သူ႔ထံမွ ႀကိဳတင္စာေရးမထားမိ။ ကၽြန္ေတာ္က ျဗဳန္းစားႀကီး လုပ္တတ္သူျဖစ္၏။

ေခတၱတည္းခိုရန္ လိပ္စာေတာ့ပါ၏။ ကိုႀကိဳင္။ စလင္း-ျမင္တင္တြင္ အိမ္ခ်င္းကပ္ေနခဲ့သူ ကိုႀကိဳင္။ ရန္ကုန္မွာ ရုံးစာေရးလုပ္ေနသည္။ ေနအိမ္က ဦးေအာင္ခင္၊ ေဒၚျမေမ၊ မႀကီးႀကီးလမ္း၊ စမ္းေခ်ာင္း။ သို႔ေသာ္ စမ္းေခ်ာင္း ဘယ္မွာမွန္းမသိ။ ေမးလွ်င္ေတာ့ ရပါလိမ့္မည္။

ကၽြန္ေတာ့္အက်ႌအိတ္ကပ္ထဲမွ လက္က်န္ေငြ ႏွစ္ဆယ္ကို စမ္းၾကည့္မိ၏။ ထိုစဥ္က ထမင္းတစ္ပြဲ တစ္က်ပ္။ ဤေငြသည္ ရက္သတၱတစ္ပတ္ေလာက္ေတာ့ လံုေလာက္ႏိုင္၏။

ကၽြန္ေတာ့္တြင္ စစ္လြယ္အိတ္ၾကမ္း အေဟာင္းတစ္လံုး၊ အထဲတြင္ စာအုပ္တစ္အုပ္၊ အညာေစာင္ၾကမ္းတစ္ထည္၊ ထိုမွ်သာ ရွိ၏။ အလြန္ေပါ့ပါးစြာ ခရီးထြက္လာျခင္းျဖစ္၏။

ေလယာဥ္မွဆင္းၿပီး ကတၱရာေျပးလမ္းကို ျဖတ္ကာ အျခားခရီးသည္မ်ားႏွင့္အတူ ေလဆိပ္အေကာက္ရုံးသို႔ ခပ္တည္တည္ ေရာေႏွာေလွ်ာက္လာခဲ့၏။ တေပါင္းလ ေႏြရာသီ ရြက္ေၾကြမ်ားသည္ ေလအေဝ့တြင္ ေျပးလမ္းမ်က္ႏွာျပင္မွ အထက္သို႔လွပစြာ လြင့္ဝဲပ်ံတက္သြားၾက၏။ ကၽြန္ေတာ္လည္း သစ္ရြက္ေၾကြတစ္လႊာလို ရန္ကုန္သို႔ လြင့္ဝဲေရာက္လာခဲ့ၿပီ။ သို႔ေသာ္ စလင္းမွ ဘဝသင္ခန္းစာမ်ားျဖင့္ တည္ၿငိမ္ရဲရင့္ေနၿပီျဖစ္ေသာ ကၽြန္ေတာ္သည္ ရန္ကုန္တြင္ ခရီးၾကမ္းၾကမ္းကို လမ္းေလွ်ာက္ရန္ အသင့္ျပင္ၿပီးျဖစ္၏။

ထို႔ေနာက္ ကၽြန္ေတာ္သည္ ဘာမွ်မပါေသာ ကၽြန္ေတာ့္ စစ္လြယ္အိတ္အေဟာင္းေလးကို ျပသအစစ္အေဆးခံရန္ ေလယာဥ္႐ုံးအတြင္းသို႔ လွမ္းဝင္လာခဲ့ေလသည္။